Groeiend aantal meldingen
'Met een groeiend aantal meldingen van inmiddels negenduizend per jaar (discriminatiecijfers in 2023) bij alleen de politie, is deze uitbreiding hard nodig. Het kabinet heeft structureel geld beschikbaar gesteld, met als doel discriminatie in de samenleving beter aan te pakken', aldus de politie.
'Topje van de ijsberg'
Jim Gouwen, hoofd van het Expertise Centrum Aanpak Discriminatie-Politie (ECAD-P): ‘Die negenduizend meldingen zijn het topje van de ijsberg. We weten dat het overgrote deel van de mensen die discriminatie ervaart dit niet meldt. Terwijl het een grote impact heeft op iemands welzijn. Het is ingrijpend en pijnlijk, omdat het je niet alleen benadeelt op basis van kenmerken waar je geen invloed op hebt, maar ook een diep gevoel van uitsluiting en ongelijkheid veroorzaakt. Discriminatie raakt aan iemands identiteit, waardigheid en gevoel van eigenwaarde.’
Expertise Centrum Aanpak Discriminatie
De politie heeft nu al het genoemde expertisecentrum ECAD-P, waarin discriminatierechercheurs en analisten samenwerken met discriminatiecoördinatoren van de regionale politie-eenheden. De afgelopen jaren kreeg de politie hiervoor geld op projectbasis.
Uit de evaluatie van het ECAD-P van juni 2024 blijkt dat het expertisecentrum een belangrijke bijdrage levert aan de versterking van de aanpak van discriminatie en zogenoemde hate crime. Bovendien voelen slachtoffers zich beter geholpen, en worden daders vaker bestraft. Met de expertise, adviezen en trainingen van het ECAD-P wordt het vakmanschap van politiemedewerkers vergroot en kan de politie slachtoffers beter van dienst zijn.
Structurele financiering
Nu het ECAD-P een effectieve aanpak blijkt, komt structureel 3 miljoen euro per jaar beschikbaar. Hiermee kan het ECAD-P de politie beter toerusten om strafbare vormen van discriminatie te signaleren en aan te pakken. Het ECAD-P ondersteunt de eenheden bij het oppakken van zaken, maar neemt die niet over.
Strafverzwaring per 1 juli
Vanaf 1 juli 2025 wordt het zwaarder bestraffen van discriminatie bij een zogeheten commuun delict, zoals mishandeling of vernieling, in het Wetboek van Strafrecht opgenomen. Dit betekent dat wanneer dit wordt gepleegd met een discriminatoir oogmerk – bijvoorbeeld uit haat tegen een bepaalde groep – de straf met een derde kan worden verhoogd. Daarom is het nog belangrijker dat de politie discriminatie herkent in meldingen of aangiftes van burgers. Het ECAD-P speelt hier een essentiële rol in.