Vaccin om hiv-infectie te voorkomen een stap dichterbij
Onderzoekers van Amsterdam UMC hebben een belangrijke stap gezet in de ontwikkeling van een hiv-vaccin. 'In een studie is het gelukt om bij proefpersonen specifieke cellen te activeren die krachtige antistoffen kunnen produceren tegen de vele varianten van hiv', zo meldt het Amsterdam UMC.
In 2026 starten met vervolgonderzoek in Afrika
Voorbereidingen zijn in volle gang om in 2026 in Afrika te starten met vervolgonderzoek. 'Het uiteindelijke doel is om tot een vaccin te komen dat mensen levenslang beschermt tegen een van de dodelijkste virusinfecties ter wereld', aldus het Amsterdam UMC.
Wereldwijd 40 miljoen hiv-patiënten
Wereldwijd leven naar schatting 40 miljoen mensen met hiv, waarvan twee derde op het Afrikaanse continent. In 2024 stierven meer dan 630.000 mensen aan hiv-gerelateerde oorzaken en raakten 1,3 miljoen mensen geïnfecteerd. In Nederland is sinds 2022 sprake van een stijging van het aantal nieuwe infecties.
Varianten
"Een preventief hiv-vaccin moet in staat zijn om antistoffen op te wekken tegen de vele varianten van het virus," zegt Tom Caniels, onderzoeker bij Amsterdam UMC. Dat is niet makkelijk voor elkaar te krijgen, maar dit onderzoek is weer een stap in de goede richting. Caniels: “Met dit vaccin train je het geheugen van het immuunsysteem zodat de immuuncellen het virus, en ook de varianten daarvan, meteen herkennen.”
Nauwkeurig tot atoomniveau
Het Amsterdamse onderzoeksteam voerde samen met partners uit Amerika deze studie uit, waarin werd geprobeerd om het lichaam van 47 deelnemers zelf antistoffen te laten produceren. De Gates Foundation financierde het onderzoek. De proefpersonen kregen een hoge dosis van het vaccin, een lage dosis of een placebo.
Antilichaamproductie
"Bij de deelnemers met zowel een lage als hoge dosering zagen we antilichaamproductie die ons laat zien dat we op de goede weg zijn. We weten nu dat we de juiste cellen kunnen bereiken met een nauwkeurigheid tot op het niveau van atomen. De volgende stap is om deze cellen verder te stimuleren om antilichamen te produceren die het virus breed, dus in al z’n varianten, kunnen uitschakelen," zegt Rogier Sanders, onderzoeksleider en hoogleraar Virologie bij Amsterdam UMC.