In eerdere onderzoeken bleken aanvullende oefeningen, zoals het herhaald lezen van woorden wel effectief voor getrainde, maar niet voor ongetrainde woorden. Onderzoeker Karly van Gorp zocht naar methoden om ook de leessnelheid van ongetrainde woorden te verbeteren.
Op basis van een serie experimenten ontwikkelde zij een woorden-sorteer-game, LeesRace. Op 18 januari promoveert zij aan de Radboud Universiteit op onderzoek gefinancierd door het NWO-regieorgaan voor hersen- en cognitieonderzoek (NIHC).
LeesRace, woorden-sorteer game
Karly van Gorp onderzocht hoe beginnende zwakke lezers uit groep 3 en 4 geholpen kunnen worden bij het automatiseren. Zij ontdekte dat het mogelijk is om de leessnelheid van beginnende lezers te vergroten, zonder dat het ten koste gaat van de accuratesse.
Herhalen
‘Herhaald lezen blijkt een krachtige methode om de leessnelheid te vergroten’, licht Van Gorp toe. ‘Hiermee gaan beginnende lezers van letter-voor-letter lezen naar meer automatisch lezen. Ik ontdekte dat herhaald lezen van korte klankzuivere woorden niet alleen een effect op het vergroten van de snelheid van getrainde woorden heeft, maar toch ook op die van (nieuwe) ongetrainde woorden.’
Praktische aanbevelingen
Voor de praktijk betekent dit dat het goed zou zijn als leerkrachten de techniek van herhaald lezen toepassen. Door middel van het herhalen van het lezen van een woord, wordt dit woord steeds beter opgeslagen, waarna het uiteindelijk geautomatiseerd kan worden.
‘Oefeningen die gebruik maken van het concept van herhaald lezen, zoals bijvoorbeeld flitsen en ‘voor-koor-lezen’, zijn dus erg zinvol’, stelt Van Gorp. ‘Het is echter ook belangrijk dat bij het snel lezen van woorden aandacht gegeven wordt aan de betekenis van de woorden. Lezen is namelijk niet alleen het verklanken van geschreven woorden, maar ook begrijpen wat er staat.’
Game helpt zwakke lezers sneller lezen
Van Gorp ontwikkelde ook een woorden-sorteer game, de LeesRace, waarin veel aandacht is voor motivatie. De kinderen moeten zo snel mogelijk geschreven woorden sorteren naar hun betekenis, bijv. "marmot" naar de categorie "dieren", waarna de kinderen directe feedback krijgen.
‘Niet zonder succes’, aldus Van Gorp. ‘Zwakke lezers uit groep 4 die met de game oefenden gingen na ongeveer vijf uur spelen sterk vooruit op een taak waarbij ze woorden hardop moesten lezen die niet in de game voorkwamen; ze lazen meer woorden per minuut dan voor de training.’