Veel patiënten met kanker krijgen medicijnen tegen trombose. Deze medicijnen remmen de stolling van het bloed waardoor het risico op trombose afneemt. Vaak worden deze medicijnen tot aan het overlijden geslikt, ondanks potentiële bijwerkingen zoals bloedingen en een verminderde kwaliteit van leven. “Er wordt maar zelden gestopt met deze medicatie tijdens de laatste levensfase”, zegt hoogleraar Erik Klok, internist vasculaire geneeskunde. “Dat komt door het gebrek aan wetenschappelijk bewijs, maar ook omdat er te weinig over de dood en overlijden gesproken wordt door de behandelend arts en de patiënt.”
Stoppen of doorgaan?
Klok, mede-initiator professor Simon Noble uit Cardiff (Wales) en Europese collega’s hopen het gesprek hierover in de behandelkamer te stimuleren met een online app. Deze applicatie brengt met vragen het gesprek tussen arts en patiënt op gang en maakt een inschatting van het individuele risico van de patiënt op bloedingen en trombose. “We willen de app zoveel mogelijk toespitsen op de individuele patiënt. We houden onder andere rekening met geslacht, geloofsovertuiging en tumortype. De vragen in de app worden hierop afgestemd.” Klok benadrukt dat de app niet aangeeft of de patiënt moet stoppen met medicatie. “De app geeft geen advies maar maakt dat het stoppen met medicatie bespreekbaar wordt. De uiteindelijke beslissing ligt bij de patiënt, waardoor deze meer regie krijgt over zijn of haar eigen ziekteproces en daadwerkelijk een gewogen beslissing kan maken die past binnen zijn of haar voorkeuren en waarden.”
Kwaliteit van sterven
Klok en andere LUMC-collega’s hebben eerder al een specifiek zorgpad ontwikkeld voor het stoppen met antitrombotische medicatie tijdens de laatste levensfase. “Met dit onderzoek willen we de benodigde wetenschappelijke data genereren waarop we nieuwe behandelrichtlijnen kunnen baseren. Dit doen we samen met 14 Europese partners.”
De eerste twee jaar van het zogenoemde SERENITY-project staat in het teken van epidemiologisch en kwalitatief onderzoek, consensus bereiken en app-ontwikkeling. Hierbij is uitdrukkelijk veel aandacht voor de perspectieven van artsen en patiënten. “Daarna zullen we de app in de praktijk testen. We vergelijken de resultaten van patiënten die de app hebben gebruikt, met patiënten die dit niet hebben gedaan. Onze verwachting is dat de app leidt tot een beter gebruik van antitrombotische medicatie, preventie van bloedingen en aanzienlijke kostenbesparingen, naast een verbetering van de levenskwaliteit en de behandelingstevredenheid van de patiënten, hun verzorgers en de betrokken zorgmedewerkers.”