De Berlijnse Muur stond er van 9 augustus 1961 en omringde geheel West-Berlijn. Dit deel was daardoor afgesloten van Oost-Berlijn en de rest van Oost-Duitsland. De totale grens rond West-Berlijn was een onderdeel van de Duits-Duitse grens en was 167,8 km lang, waarvan 45,1 km werd gevormd door de Berlijnse Muur.
West-Berlijn lag in het door Sovjet-Unie bezet gebied
Na de Tweede Wereldoorlog werd Duitsland volgens afspraken opgedeeld in vier bezettingszones. De geallieerde bezetters, te weten de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk, kregen elk een deel van het land toegewezen dat zij bezetten en bestuurden. Op dezelfde wijze werd ook de hoofdstad Berlijn in vier sectoren verdeeld. De hoofdstad als geheel lag in het deel van Duitsland dat tot het deel van de Sovjet-Unie behoorde, waardoor de Berlijnse sectoren van de overige geallieerde staten een enclave in het door de Sovjet-Unie bezet gebied vormden.
Vanaf 1961 tot 9 november 1989 verdeelde de zwaarbewaakte muur Berlijn in Oost-Berlijn en West-Berlijn en maakte de muur de Koude Oorlog, die was ontstaan na het einde van de Tweede Wereldoorlog, zichtbaar. De muur liep niet alleen dwars door Berlijn en de rest van Duitsland, maar scheidde ook families en vrienden van elkaar. Vluchten naar de andere kant was zeer gevaarlijk, al werden toch heel wat pogingen daartoe ondernomen. Tijdens vluchtacties bij de Berlijnse Muur zijn minstens 138 mensen om het leven gekomen.
Echter, op 9 november 1989 kondigde de Oost-Duitse regering aan dat alle burgers van de Duitse Democratische Republiek (DDR) West-Duitsland en West-Berlijn konden bezoeken. Daarop staken veel Oost-Duitsers de grens over en klommen zij op de muur. West-Duitsers aan de andere kant voegden zich bij hen. Er heerste grote blijdschap onder de Oost-Duitsers. Eindelijk! Vrijheid!
Viering
De gebeurtenis wordt dit jaar in Duitsland uitgebreid gevierd. President Frank-Walter Steinmeier, bondskanselier Angela Merkel en de staatshoofden van de vier Visegrád-landen (Polen, Slowakije, Tsjechië, Hongarije) namen om 09.45 uur deel aan de herdenkingsplechtigheid op de Bernauer Strasse in Berlijn.
Merkel hield een toespraak als onderdeel van het gebed in de Kapel van Verzoening. Vanavond is er om 18.00 uur een feestelijk evenement bij de Brandenburger Tor.