Brief aan ministers
Daarom stuurt de regio een brief aan minister Wiebes en minister Ollongren. Hierin doet de regio een dringend beroep op de ministers om op korte termijn concrete afspraken te maken over het daadwerkelijk versnellen en verbeteren van de versterkingsopgave en schadeafhandeling. En over het blijvend meten en beoordelen van de risico’s van het Groningenveld.
Versnelling versterkingsopgave en schadeafhandeling
Minister Wiebes maakte op 10 september 2019 bekend dat NAM tot 1 oktober 2020 11,8 miljard kuub gas uit het Groningenveld mag winnen en dat de gaswinning in 2022 naar nul gaat. Hiermee geeft de minister gehoor aan het advies van de Groningse overheden en aan het advies van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). De regio concludeert dat een nieuwe beroepsprocedure tegen de afbouw van de gaswinning niet kan leiden tot een lagere gaswinning en versnelling en verbetering van de versterkingsopgave en schadeafhandeling. Onze inwoners hebben nu vooral behoefte aan versnelling en verbetering van de versterkingsaanpak en de schadeafhandeling.
Maatschappelijke ontwrichting
Onze inwoners ondervinden nog dagelijks de gevolgen van de onzekerheid over de versterking van hun woning en de traagheid in de schadeafhandeling. Uit onderzoek van Gronings Perspectief blijkt dat 10.000 Groningers hierdoor lijden aan psychische en lichamelijke klachten en kinderen ontwikkelingsschade oplopen. Minister Wiebes erkent in het gasbesluit dat er in Groningen sprake is van maatschappelijke ontwrichting. De regio wil naast die erkenning nu ook zien dat de oorzaken en gezondheidsgevolgen daadwerkelijk en effectief aangepakt worden.
Op korte termijn voorwaarden concretiseren
Onze inwoners moeten op korte termijn daadwerkelijk de effecten gaan merken van de versnelling en verbetering in de versterkingsopgave en schadeafhandeling. De regio ziet dit als een gezamenlijke opgave. Daarom willen de Groningse overheden dat de ministers op korte termijn een aantal voorwaarden concretiseren:
Versterking versnellen
De regio wil dat de versterking versneld wordt. Hierbij moet rekening gehouden worden met de positie en rechten van de eigenaren en bewoners. De verlaging van de gaswinning mag bovendien niet leiden tot vertraging of wijziging van eerder gemaakte afspraken over de beoordeling en versterking van gebouwen en woningen. Daarnaast moet er voldoende opname-, beoordelings-, en bouwcapaciteit zijn. Pas dan kunnen gemeenten verantwoordelijkheid nemen en regie voeren op de uitvoering van de versterkingsopgave. De afhandeling van schade moet sneller en rechtvaardig zijn. De regio wil zicht krijgen op de wijze waarop de schade juridisch wordt afgehandeld en waar dit versneld en verbeterd kan worden. Hiervoor pleit de regio voor een onafhankelijk wetenschappelijk juridisch onderzoek.
Blijven meten
Het risico op aardbevingen blijft nog lange tijd bestaan. Zelfs als de gaswinning naar nul gaat en het Groningenveld gesloten is. Daarom wil de regio dat het Groningenveld blijvend gemeten en beoordeeld wordt op risico’s.
Ten slotte vindt de regio dat de aanpak van de negatieve effecten (die het gevolg zijn van de onzekerheid en trage versterking en schadeafhandeling) niet bekostigd mogen worden uit het budget van het Nationaal Programma Groningen (NPG). Het NPG is bedoeld om inwoners en bedrijven perspectief te bieden, ook na de gaswinning.
Jaarlijkse beoordeling gasbesluit
De Groningse overheden beoordelen jaarlijks het gasbesluit voor het volgend gasjaar. Een eventuele beroepsprocedure wordt ieder jaar opnieuw overwogen. Of alle gemeenteraden en Provinciale Staten de brief aan de ministers ondersteunen is nog niet bekend. In sommige gemeenten en bij de provincie wordt hierover nog vergaderd.
Betrokken overheden
De brief aan minister Wiebes en minister Ollongren is in samenwerking opgesteld door de provincie Groningen, de gemeenten Appingedam, Delfzijl, Groningen, Het Hogeland, Loppersum, Midden-Groningen, Oldambt, Pekela, Veendam, Westerkwartier en Westerwolde, Veiligheidsregio Groningen en de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa’s.