Intensievere samenwerking
Dankzij de intensieve samenwerking tussen het lokaal bestuur, politie, Belastingdienst, FIOD, Openbaar Ministerie en Koninklijke Marechaussee laten motorbendes zich veel minder in de openbare ruimte zien. Het opwerpen van barrières, zoals civiele verboden, sluiting van clubhuizen en handhaving door bestuur en politie dragen hier aan bij.
Versnippering
Bestaande criminele netwerken rondom motorbendes raken meer versnipperd en motorbendes proberen steeds meer onder de radar te werken. Tegelijkertijd ontstaan er nieuwe outlaw gangs die minder onder de radar blijven. Deze ontwikkelingen hebben de nadrukkelijke aandacht van de samenwerkende partners en vragen om een passende strategie.
OMG
De Voortgangsrapportage OMG’s 2018 geeft een overzicht van de resultaten die zijn bereikt in de strafrechtelijke, civielrechtelijke, bestuurlijke en fiscale aanpak van criminele motorbendes. Daarnaast biedt de rapportage inzicht in de effecten die de gezamenlijke aanpak van de overheid heeft.
Verboden verklaard
Net als vorig jaar zien we dat de stevige integrale aanpak tot goede resultaten leidt. In 2018 vroeg het OM voor twee OMG’s, Hells Angels MC en No Surrender MC, een civiel verbod (bij respectievelijk de rechtbank Midden-Nederland en Noord-Nederland). Inmiddels zijn beide clubs verboden verklaard: de Hells Angels MC op 29 mei 2019 en No Surrender MC op 7 juni 2019. Beide clubs hebben aangekondigd in hoger beroep te gaan.
Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden verbood Bandidos MC in hoger beroep (november 2018) en de rechtbank Den Haag verbood Satudarah MC in eerste aanleg (juni 2018). Laatstgenoemde club is op 18 juni 2019 ook in hoger beroep verboden verklaard. Bandidos heeft aangekondigd in cassatie te gaan. Of Satudarah de gang naar de Hoge Raad maakt, was eind juni nog niet bekend. Tot nu toe is alleen Catervarius Brotherhood (begin 2018) onherroepelijk civiel verboden verklaard.
Criminele aard
De uitspraken bevestigen de criminele aard van OMG’s. De criminele motorbendes worden gezien als verenigingen die een gevaar vormen voor de openbare orde. Het gaat niet om enkele individuele leden die intimidatie en geweld gebruiken, maar de gehele vereniging accepteert, stimuleert en verheerlijkt wetteloosheid en geweld.
Sleutelfiguren aangehouden
In 2018 zijn meerdere leiders en sleutelfiguren van gewelddadige motorbendes aangehouden. Een aantal, van in voorgaande jaren, aangehouden leiders is vervolgd en/of veroordeeld. Deze strafrechtelijke aanpak verstoort het organiserend vermogen van de bendes. Er waren in 2018 185 lopende onderzoeken in de categorie ‘strafbare feiten gepleegd in georganiseerd verband’, met een link naar een OMG of enkele OMG-leden. Zestien clublocaties werden gesloten. Ook werden andere bestuurlijke instrumenten ingezet, zoals het opleggen van boetes of een last onder dwangsom. Strafrechtelijk werd ruim 500.000 euro in beslag genomen. De Belastingdienst heeft voor ruim 2 miljoen euro beslag gelegd en inde 63.000 euro van beslagleggingen uit eerdere jaren.
Intensieve aanpak
De intensieve aanpak van de samenwerkende overheidspartijen om criminele motorbendes te bestrijden gaat onverminderd door. Daarbij volgen de partners de actuele ontwikkelingen op de voet. Waar nodig wordt de integrale strategie aangepast. Gezamenlijk werken de partners aan de handhaving van de civiele verboden.
De overheidspartijen hebben al eerder gepleit voor een snelle invoering van bestuurlijke verboden van ondermijnende organisaties, zoals OMG’s. Daarvoor is inmiddels een wetsvoorstel aanhangig bij de Tweede Kamer. Een bestuurlijk verbod heeft, ten opzichte van een civiel verbod, het voordeel dat er ook direct strafrechtelijk kan worden opgetreden. Dat maakt een dergelijk verbod slagvaardiger.