Strafrechtadvocate mr. Bénédicte Ficq deed op 29 september 2016 aangifte tegen de vier grootste tabaksproducenten in Nederland. Ze deed de aangifte namens de Stichting Rookpreventie en twee ex-rokers. Nadien hebben in 2017 en 2018 nog eens tientallen (rechts)personen – waaronder diverse ziekenhuizen en verslavingsklinieken – zich bij de aangifte aan gesloten. Ook werd de aangifte op onderdelen aangevuld.
Volgens aangevers zijn de sigaretten ‘deadly bij design’. Dit wil zeggen dat sigaretten doelbewust zodanig zouden zijn ontworpen, gemanipuleerd en geproduceerd, dat verslaving aan het tabaksproduct snel intreedt en vervolgens aanhoudt. Hierdoor wordt volgens de aangevers de wilsvrijheid van de gebruiker beperkt. De tabaksproducenten wordt in de aangifte verweten dat zij zich schuldig hebben gemaakt aan poging tot doodslag en/of moord, poging tot zware mishandeling met voorbedachten rade en/of poging tot opzettelijke benadeling van de gezondheid met voorbedachten rade, valsheid in geschrift en het in de handel brengen van tabaksproducten die niet voldoen aan de wettelijke eisen, zoals aan maximale emissieniveaus.
Analyse aangifte
Het Openbaar Ministerie heeft de aangifte en de diverse toelichtingen daarop geanalyseerd. Vervolgens is beoordeeld of er aanknopingspunten zijn om tot strafrechtelijke vervolging over te gaan. Het OM concludeert met de aangevers dat roken schadelijk is voor de gezondheid, maar het OM acht een succesvolle strafrechtelijke vervolging van de tabaksproducenten gezien de huidige wet- en regelgeving en jurisprudentie niet haalbaar.
Het OM heeft niet alleen de strafbare feiten genoemd in de aangifte onderzocht, maar ook gekeken of mogelijk sprake was van andere strafbare feiten. Ook daarvoor ziet het OM onvoldoende aanknopingspunten om een strafrechtelijk onderzoek te starten tegen de tabaksproducenten. Het strafrecht kan om die reden dan ook geen bijdrage leveren om de door roken veroorzaakte schade te stoppen of te verminderen.
Aanklager(s):
Anne Marie van Veen stichting Sick of Smoking: “Wij geven de strijd zeker niet op. De misdadige praktijken van de tabaksindustrie moeten worden gestopt. We hebben al veel gewonnen in deze strijd, er is een brede maatschappelijke discussie op gang gekomen. Meer dan de helft van de Nederlandse bevolking staat achter ons. Ik blijf vechten voor mijn kinderen en ik hoop dat velen dat met mij blijven doen.”
Bénédicte Ficq Advocaat: “De tabaksindustrie is al 30 jaar bezig met het framen van het idee dat mensen zelf kiezen om te gaan roken en te blijven roken. Het OM heeft deze gedachte volledig gevolgd. Ten onrechte, want het is niet je eigen keuze. In het Frans bestaat de uitdrukking ‘Reculer pour mieux sauter’, een stap terug doen om vervolgens een grote sprong te maken. Bij het hof zullen we de sprong voorwaarts maken.”
Wanda de Kanter longarts: “De officieren hebben de wet eenzijdige geïnterpreteerd en zien niet wat wij artsen dagelijks in onze spreekkamers zien. Wij zijn ervan overtuigd dat het hof zal kijken voor wie de Tabakswet werkelijk bedoeld is: niet voor de tabaksindustrie, maar voor de mensen wier gezondheid beschermd moet worden. Wij gaan door en roepen iedereen op om aangifte te blijven doen, zodat die aangiftes meegenomen kunnen naar het hof.”
Het is te hopen dat dit nieuwsitem voorbij gaat aan de jeugdige tieners. Want roken is niet normaal. De Nederlandse tabaksfabrikant reageren summier op het nieuws van het OM. Zij behaalde vandaag 'GOUD', maar gaan hopelijk niet langer vrijuit vanwege 'DOPING'.