De toename van fijnstof is volgens de onderzoekers te wijten aan de de omschakeling van legbatterij naar scharrelstal. 'Daarom zijn nieuwe stalontwerpen nodig die goed zijn voor mens en dier’, aldus Albert Winkel, onderzoeker bij Wageningen Livestock Research.
Winkel onderzocht de huidige fijnstofuitstoot van een groot aantal staltypen voor pluimvee, varkens en koeien. Hieruit blijkt een grote toename van fijnstofuitstoot van de stallen voor legkippen sinds het Europese verbod op legbatterijen. In zijn proefschrift beschrijft Winkel ook de ontwikkeling van technische oplossingen voor het terugdringen van deze fijnstofuitstoot. Twee technieken verminderen stof binnen in de stal: een ionisatiesysteem dat stofdeeltjes elektrisch laadt en daardoor aan het plafond ‘plakt’. En een systeem dat druppeltjes koolzaadolie verspreidt op de strooiselvloer en zo de fijne stofdeeltjes in het strooisel tot grotere delen samenklontert.
Gezondheid omwonenden
Deze technieken verminderen niet alleen de uitstoot naar de omgeving, maar verbeteren ook het leefklimaat voor de dieren en het werkklimaat voor de veehouder. ‘En dat is echt nodig’, stelt Winkel. ‘Bij veehouders komen veel luchtwegklachten voor. Met het accepteren van de hoge stofconcentraties in hun stallen doen veehouders zichzelf tekort’. Andere technieken, zoals een droogfilterwand, verwijderen stofdeeltjes uit de uitgaande ventilatielucht. Het zijn waarschijnlijk deze stofdeeltjes die de gezondheidseffecten bij omwonenden van stallen teweegbrengen, zoals die in recent gezondheidsonderzoek in Nederland zijn gevonden.
Nieuwe stalontwerpen
Winkel stelt bovendien dat deze technische oplossingen vooral gezien moeten worden als ‘EHBO-doos’ met kortetermijnmaatregelen voor bestaande stallen. ‘Voor de lange termijn moeten we terug naar de tekentafel en nieuwe stalontwerpen maken die een goed dierwelzijn en een lage milieu-impact combineren’, aldus Winkel.