In een verklaring van 28 januari legt Dr. Margaret Chan, de directeur-generaal van de WHO (World Health Organization), een relatie tussen het Zika-virus en het ongewoon grote aantal gevallen van het Guillain-Barré-syndroom in Latijns Amerika. Daarmee is het virus niet alleen gevaarlijk voor ongeboren kinderen, maar voor iedereen. Het Guillain-Barré syndroom is een spierziekte, die zeer ernstige verlammingen kan veroorzaken. Het verband met het Zika-virus is nog niet onomstotelijk aangetoond.
100 jaar geleden
Het Guillain Barré-syndroom (GBS) ontstaat meestal na een infectie met bepaalde bacteriën of virussen. Dat gebeurt, wanneer het immuunsysteem niet alleen de ziektekiemen uit de weg ruimt, maar ook de eigen lichaamscellen aanvalt. In het geval van GBS worden de cellen van de myelineschede afgebroken, het omhulsel van de zenuwen. Daardoor treden verlammingen op. De ziekte werd precies honderd jaar geleden voor het eerst beschreven. Er is een wereldwijd erkend expertisecentrum aan het Erasmus MC.
150 gevallen in Nederland
De verlammingen bij GBS kunnen zo ernstig zijn dat patiënten geruime tijd moeten worden opgenomen op de intensive care. Na een fase van stabilisatie treedt een herstel op dat vele maanden tot jaren kan vergen. In ruim dertig procent van de gevallen houden mensen restverschijnselen. In Nederland komen per jaar gemiddeld 150 gevallen van GBS voor. Spierziekten Nederland heeft ruim 300 leden met deze aandoening.
Bij ons in Nederland is de belangrijkste oorzaak van GBS een infectie met de bacterie Campylobacter jejuni. Deze komt vaak op kippenvlees voor. Slecht gegaard kippenvlees kan daardoor een Campylobacterbesmetting tot gevolg hebben. Campylobacter infecties kunnen leiden tot diarree maar ook zonder klachten verlopen en gaan meestal spontaan over. Bij ongeveer 1 op 5000 personen met een Campylobacterinfectie ontspoort het immuunsysteem en ontstaat het Guillain Barré-syndroom.
Wanneer de enorme stijging van het aantal gevallen van GBS in Latijns Amerika werkelijk te wijten is aan het Zika-virus, dan is dat slecht nieuws. Het is daarom belangrijk dat snel vastgesteld wordt of het Zika-virus ook echt GBS uitlokt. De mug die het virus verspreidt, komt niet in Nederland voor, maar wel in Zuid Europa. Het goede nieuws is dat de muggen daar nog niet besmet zijn, maar zonder passende maatregelen is het een kwestie van tijd voor ook daar de muggen de ziekte overdragen.