vrijdag, 8. december 2023 - 22:17

RIVM: Uranium in wandtegels Nederlandse woningen tussen 1900 en 1940

tegels-glazuur-woning
Foto: Pexels/Inga Seliverstova
Bilthoven

In jaren dertig woningen kunnen wandtegels van aardewerk zitten met uranium in de glazuurlaag.

Radioactieve straling

'Uranium is radioactief en zendt ioniserende straling uit. Mensen die in de buurt van deze tegels komen of ze bewerken, kunnen hierdoor aan iets meer straling blootstaan', zo meldt het RIVM vrijdag. Het RIVM heeft berekend dat de stralingsdosis door dit soort tegels klein is maar raadt wel aan om bij het boren in of het verwijderen van deze tegels ervoor te zorgen dat men zo min mogelijk stof inademt.

Tegels met name in hal, portiek of trappenhuis

De tegels waarin het uranium is verwerkt zijn vooral gebruikt in woningen die gebouwd zijn tussen 1900 en 1940. 'Ze zitten met name op de muren in entreehallen, trappenhuizen en portieken. Het uranium is aan de glazuurlaag toegevoegd om de tegels kleur te geven, bijvoorbeeld de voor deze periode unieke oranjerode tinten', aldus het RIVM.

Extra stralingsdosis is klein

Iedereen staat elke dag bloot aan natuurlijke straling uit bouwmaterialen, voedsel, de bodem en het heelal. De dosis natuurlijke straling die een inwoner van Nederland  gemiddeld per jaar oploopt, is ongeveer 1700 microsievert. Volgens dit onderzoek zou daar maximaal 6 procent bijkomen (minder dan 100 microsievert). Waarschijnlijk is dit in de praktijk nog lager. Het RIVM is voor dit onderzoek uitgegaan van ongunstige (worst-case) situaties. Bijvoorbeeld door aan te nemen dat men lang in de hal verblijft.

Voorkom inademing van stof

De extra stralingsdosis door het uranium in de tegels is zo laag dat deze niet weggehaald hoeven te worden. Wel kan er radioactief stof vrijkomen bij het boren van een gaatje in een tegel, of bij het verwijderen van tegels (verbouwingen). Het RIVM raadt mensen aan om ervoor te zorgen zo min mogelijk van dat stof in te ademen. Bijvoorbeeld door een stofmasker te gebruiken, een stofzuiger bij het boorgat te houden en goed te luchten.

Tegels in 1 woning onderzocht

Het RIVM heeft dit onderzoek uitgevoerd in opdracht van de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS). De ANVS kreeg een melding van een bezorgde bewoner van een jaren dertig woning. Deze persoon had zelf verhoogde  stralingsniveaus in de hal en het trappenhuis gemeten.

Tegels van 15 bij 1 cm

Het RIVM heeft alleen voor deze woning de dosis berekend. Het gaat hierbij om 44   wandtegels met uranium van elk 15 cm bij 1 cm. De resultaten gelden voor woningen met het soort tegel dat is onderzocht. In Nederlandse woningen kunnen ook andere tegels zitten waarin uranium is verwerkt. Bijvoorbeeld tegels met andere afmetingen of andere kleuren. Het RIVM verwacht niet dat de stralingsdoses in deze woningen hoger zullen zijn. Het is niet bekend in hoeveel woningen deze tegels nog zitten. Veel van deze tegels zijn vermoedelijk al bij verbouwingen verwijderd.

Categorie:
Provincie: