De overheid koos er dit jaar voor om de rol van WOZ-adviesbureaus ter discussie te stellen. Burgers die bezwaar wilden maken, werd dringend verzocht dat via de gemeente te doen. Aan dat verzoek is massaal gehoor gegeven, waardoor de werkdruk bij ambtenaren verdubbelde. Wolfert waarschuwde al eerder voor dit scenario. “Gemeenten geven aan dat WOZ-bureaus hen op kosten jagen en gaan daarom tegen deze partijen in verzet. Het punt is dat niet deze partijen het probleem zijn, maar een verouderde wetgeving.”
De WOZ-wetgeving is complex en levert veel vragen op bij burgers. Het vertrouwen in de overheid ligt sowieso laag, waardoor steeds meer mensen besluiten om bezwaar te maken. De verdubbeling van het aantal bezwaren heeft ook te maken met een gemiddelde stijging van 17 procent van de WOZ-waarde: “Die stijging valt voor burgers niet te rijmen met de dalende huizenprijzen. Veel burgers weten bijvoorbeeld niet dat dit betrekking heeft op de waardestijging tussen 2021 en 2022. Het schort aan een heldere communicatie en daar hadden we eerder voor gewaarschuwd en onze voorspelling werd helaas werkelijkheid”, verduidelijkt Wolfert.
Opmars bezig
Bij de gemeente ingediende WOZ-bezwaren zijn aan een opmars bezig. In 2023 was het aantal ingediende bezwaren bijna 2,5 keer zo hoog als het jaar ervoor. Een eerste meting geeft aan dat er momenteel 595.000 woningen onder bezwaar liggen. In 2022 waren dat er nog 268.000. Uit het rapport ‘Feiten over de WOZ’ van de Waarderingskamer blijkt dat het percentage woningen onder bezwaar dit jaar 7,2 procent is terwijl dat aantal in 2022 nog 2,5 procent was. Opvallend is dat er dit jaar minder bezwaren via WOZ-adviesbureaus zijn binnengekomen (een daling van zo’n 1,9 procent: 50,9 procent in 2022 tegen 49 procent in 2023*).
De waardebepaling die gemeenten hanteren om woningen te taxeren, is voor veel burgers onduidelijk. “De kern van het probleem is de waarde niet inzichtelijk is en niet controleerbaar is. De burger is hoe dan ook de dupe van de WOZ-wet. “Als de consument niet in actie komt, kan het zijn dat hij te veel belasting betaalt, terwijl een succesvol bezwaar indirect terugkomt in de te betalen belasting. De oplossing voor dit probleem is een wetswijziging en de bal ligt nu bij de politiek”, stelt Wolfert.
Externe partijen
Om het aantal bezwaren te kunnen verwerken, schakelen gemeenten de hulp in van externe partijen. Als burgers voor het einde van het jaar geen antwoord op hun bezwaren krijgen, mag de gemeente voor 2024 geen aanslagen opleggen en kunnen bezwaarmakers een dwangsom eisen die in de miljoenen euro’s kan gaan lopen.