Lucinda Bertels, medisch antropoloog en socioloog, deed onderzoek bij Amsterdam UMC naar redenen waarom mensen dit nalaten. “Deze groep heeft een verhoogd risico op darmkanker of een voorstadium hiervan. Dit is meestal goed te behandelen indien men er op tijd bij is, maar geeft in het begin geen symptomen. Het is dus belangrijk om te weten waarom mensen dit niet altijd laten uitzoeken”, aldus de onderzoeker.
Ieder jaar ontvangen mensen tussen de 55 en 75 jaar een ontlastingstest in de brievenbus voor het Bevolkingsonderzoek Darmkanker. Onder 4.006 personen die een positieve uitslag van de ontlastingstest hadden gekregen, verspreidden de onderzoekers een enquête. Van de 2.225 respondenten die de enquête invulden, meldden 730 mensen dat ze niet naar het vervolgonderzoek waren gegaan. “We zagen dat van die 730 respondenten meer dan de helft, 55%, een medische reden had om zo’n kijkonderzoek niet te ondergaan. Maar de andere 45% had andere redenen. Met name deze laatste groep zou beter begeleid moeten worden,’’ zegt Bertels.
Spreek met de huisarts
Een kijkonderzoek is de beste manier om vast te stellen of er darmkanker aanwezig is. Mensen die dachten dat hun huisarts een kijkonderzoek een goed idee zou vinden, ondergingen dit kijkonderzoek ook vaker. Een gebrek aan overlegmogelijkheden met een arts, moeite met beslissen en bepaalde denkbeelden over (het risico op) darmkanker lijken het laten doen van het kijkonderzoek het meest in de weg te zitten. Om die reden raden de onderzoekers aan om meer persoonlijke begeleiding te bieden en kennisverbetering te ondersteunen bij deze groep mensen. Bertels: “We denken dat door huisartspraktijken bij het proces te betrekken, meer mensen het vervolgonderzoek toch laten doen – of dat ze in ieder geval hun opties kunnen bespreken en niet zelf met twijfels blijven zitten. Nu gaat dit proces zonder betrokkenheid van de huisarts, die doorgaans ook geen weet heeft van de uitslag.”