Volgens adjunct-directeur Aleid van der Zwan van de Nederlandse Vereniging van Banken heeft online fraude vaak een enorme emotionele impact op slachtoffers: ‘We nemen daarom voortdurend maatregelen om fraude te voorkomen en we helpen klanten om zich ertegen te wapenen. Dat werkt goed bij fraudevormen zoals phishing, waarbij criminelen toegang proberen te krijgen tot de bankomgeving van de klant. Maar als klanten worden overgehaald om zelf geld over te maken is het voor de bank moeilijker om fraude te herkennen. We lanceren daarom later dit jaar een nieuwe publiekscampagne om klanten te helpen fraude eerder te herkennen. Ook zoeken banken in afwachting van een door de overheid gecoördineerde aanpak de samenwerking met de politie, telecomaanbieders, social media platforms en andere partijen die kunnen helpen bij het voorkomen van deze fraudevormen.’
Bankhelpdeskfraude
Bij bankhelpdeskoplichting belt een oplichter slachtoffers zogenaamd namens de bank. De oplichter doet zich voor als een medewerker van de bank en maakt het slachtoffer wijs dat zijn of haar bankrekening niet meer veilig zou zijn. Het slachtoffer kan dan onder andere worden misleid om zelf zijn hele banksaldo met één of meer overboekingen zogenaamd ‘veilig te stellen op een kluisrekening’. Bovendien weten zij het slachtoffer vaak te overtuigen om ook de betaalpas af te geven waarmee dan direct geld wordt opgenomen.
Wat te doen tegen bankhelpdeskfraude
De bank vraagt nooit aan de telefoon of in een tekstbericht om geld over te boeken naar andere rekeningen, ook niet in noodgevallen. Onze boodschap aan klanten is dus: hang op, klik weg en bel uw bank! Als slachtoffer van fraude of oplichting is het altijd van belang om naast een melding te maken bij de bank ook aangifte te doen bij de politie. Uitvoerige informatie over bankhelpdeskfraude en andere vormen van fraude is te vinden op websites van banken en op veiligbankieren.nl.
Schadevergoeding uit coulance
Alhoewel banken niet aansprakelijk zijn voor de schade als een betaling door de klant zelf is gedaan besloten banken eind 2020 om de schade bij bankhelpdeskfraude onder voorwaarden uit coulance te vergoeden. Aanleiding voor die beslissing is dat er bij deze vorm van fraude misbruik wordt gemaakt van het vertrouwen dat klanten in hun bank hebben, doordat het telefoonnummer of de naam van de bank worden misbruikt. In 2021 werd de schade door bankhelpdeskfraude in 92% van de gevallen vergoed. Het is daarbij wel belangrijk dat slachtoffers aangifte doen van fraude bij de politie.
Samenwerken tegen fraude
De toename van digitale criminaliteit vormt een breed maatschappelijk probleem. Hiertegen kan alleen samen met alle betrokken publieke en private partijen, onder regie van de overheid, een vuist worden gemaakt. De banken hebben het afgelopen jaar actief de samenwerking gezocht met andere partijen. Zo heeft de samenwerking met de telecomsector ervoor gezorgd dat telefoonnummers van banken niet langer misbruikt kunnen worden door fraudeurs. Ook wordt er gekeken naar manieren om klanten zekerheid te geven dat ze in gesprek zijn met een bankmedewerker. Daarnaast zijn er als gevolg van samenwerking met de politie successen geboekt in opsporing en vervolging van daders.
Nieuwe campagne
Banken blijven hun klanten waarschuwen voor alle vormen van digitale fraude. Dat doen zij direct via kanalen zoals internet en mobiel bankieren, maar ook via gezamenlijke campagnes op veiligbankieren.nl. De Nederlandse Vereniging van Banken zal daarom later dit jaar een nieuwe campagne tegen fraude lanceren die consumenten moet helpen om fraude eerder te herkennen.