Op een warme zomerdag voelen bossen veel koeler aan dan hun omgeving, maar het exacte verschil in elk bos was tot nu toe een groot vraagteken. Een internationaal team van ecologen, geleid door doctoraatsstudent Stef Haesen en professor Koenraad Van Meerbeek van KU Leuven, heeft hier verandering in gebracht.
Dit is een wetenschappelijke én technische doorbraak die er ongetwijfeld voor zal zorgen dat onze voorspellingen van de verspreiding van planten en dieren accurater zullen worden.
Netwerk van weerstations in onze bossen
Dankzij een netwerk van meer dan 1200 kleine weerstations, verspreid over alle Europese bossen, konden de onderzoekers een gedetailleerde klimaatkaart opmaken die het temperatuurverschil weergeeft tussen het bos en zijn omgeving. “Het netwerk van sensoren in bossen is enig in zijn soort”, legt Haesen uit. “Zo konden we de werkelijke temperatuur registreren onder het bladerdak van grote én kleine bossen. Die informatie is cruciaal om de impact van klimaatverandering op en in bossen te analyseren.”
Het bladerdak als isolatie
De resultaten tonen aan dat de maximale zomertemperaturen in bossen gemiddeld 2°C kouder zijn dan hun omgeving, maar het verschil kan oplopen tot 10 graden. In de winter zijn bossen dan weer gemiddeld 2°C warmer met uitschieters tot 12 graden. “De bladeren en de takken van de bomen vormen een isolatielaag boven het bos. Bovendien zorgt de fotosynthese in bladeren voor verdamping van water, waardoor warmte van de omgeving wordt onttrokken en bossen koeler zijn in de zomer”, legt professor Van Meerbeek uit. “Dit airco-effect kan hittegolven afzwakken en wordt steeds belangrijker in het opwarmende klimaat.
De resultaten tonen aan dat de maximale zomertemperaturen in bossen gemiddeld 2°C kouder zijn dan hun omgeving, maar het verschil kan oplopen tot 10 graden. In de winter zijn bossen dan weer gemiddeld 2°C warmer met uitschieters tot 12 graden. “De bladeren en de takken van de bomen vormen een isolatielaag boven het bos. Bovendien zorgt de fotosynthese in bladeren voor verdamping van water, waardoor warmte van de omgeving wordt onttrokken en bossen koeler zijn in de zomer”, legt professor Van Meerbeek uit. “Dit airco-effect kan hittegolven afzwakken en wordt steeds belangrijker in het opwarmende klimaat.