Artsen: ‘Wij behandelen te lang door’

Een ruime meerderheid van de artsen (62%) vindt dat intensieve medische zorg in de laatste fase van het leven vaak strijdig is met het welzijn van patiënten. Desondanks worden patiënten in de laatste levensfase langer doorbehandeld dan wenselijk is, weet een exact even grote groep. Als er te lang wordt doorbehandeld, komt dat vooral omdat artsen nu eenmaal ‘van nature’ geneigd zijn om te behandelen, denken de ondervraagde artsen. Patiënten hebben in zo’n geval te hoge verwachtingen van de behandeling en leggen zich niet neer bij het naderend sterven; ook de familie dringt er dan bij de arts op aan het leven te rekken.

Eén op de vijf artsen zal een behandeling nog beginnen of voortzetten als deze naar verwachting resulteert in een extra levensverwachting van drie maanden of langer. Maar voor de helft speelt de geschatte levensverwachting geen rol: hun gaat het vooral om de vraag of de kwaliteit van leven van de patiënt er beter door zal worden.

Van de (grote) groep artsen die zelf weleens voor de keuze staan om een patiënt al dan niet door te behandelen, zegt bijna driekwart dat de mening van de patiënt uiteindelijk de doorslag geeft. Desondanks zeggen de meeste van deze artsen (70%) het moeilijk te vinden om met een patiënt over het naderend levenseinde te praten; slecht 30 procent heeft daar ‘nooit’ moeite mee. De meerderheid zegt ook dat artsen te lang wachten om met patiënten over het naderend levenseinde te praten. ‘Nogal wat artsen vinden zo’n gesprek eng’, zegt de Leidse chirurg Job Kievit in Medisch Contact. ‘Het raakt hun eigen angst. Je praat er makkelijker over als je zelf ook minder bang bent voor de dood.’

Van de artsen die weleens een afweging moeten maken, zegt 61 procent dat de kosten van de behandeling daarbij ‘nooit’ een rol spelen; 35 procent houdt ‘soms’ rekening met de kosten.

Medisch Contact en de KNMG stuurden de enquête aan 1589 deelnemers aan het KNMG-ledenpanel; 726 artsen (46%) reageerden. De KNMG organiseert op donderdag 14 juni een symposium over doorbehandelen in de laatste levensfase. Voor meer informatie zie: www.knmg.nl/symposium/doorbehandelen.