Meta dwingt gebruikers van Facebook en Instagram te kiezen tussen een betaalde en een gratis variant. Gebruikers die kiezen voor de betaalde variant krijgen in ruil daarvoor geen persoonlijke advertenties meer te zien. Gebruikers die kiezen voor de gratis variant, krijgen dat wel. Bovendien gaan ze daarmee ook automatisch akkoord met de verwerking van hun gegevens. Gebruikers krijgen geen toegang tot de platforms tot ze een keuze hebben gemaakt.
Misleidend
Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond: ‘Meta misleidt consumenten door net te doen alsof er een keuze is tussen een betaalde en een gratis optie. Terwijl consumenten in de gratis variant in feite betalen met hun gegevens. Er zijn heel duidelijke gerechtelijke uitspraken die zeggen dat deze vorm van gegevensverwerking ook een vorm van betaling is. Daarnaast doet Meta alsof de gegevens van consumenten in de betaalde variant niet gebruikt worden, maar dat is ook niet waar. Meta verzamelt van die gebruikers nog steeds gegevens, maar het bedrijf zegt niet waar het die gegevens voor gebruikt.'
Agressief en oneerlijk
Ook de manier waarop Meta gebruikers tot een keuze dwingt is niet in de haak, vindt Molenaar: ‘Meta ontzegt gebruikers de toegang tot zijn platforms tot ze een keuze hebben gemaakt. Dat is agressief en een vorm van dwang. Daardoor voelen consumenten zich misschien gedwongen een keuze te maken die ze eigenlijk helemaal niet willen maken. Dat mag niet. Bovendien: waar moeten ze heen? Instagram en Facebook zijn zo dominant. Er is geen alternatief. Consumenten hebben geen echte keuze. Dat maakt het oneerlijk.’
Klacht
De consumentenorganisaties hebben gezamenlijk een klacht ingediend bij de Consumer Protection Cooperation, het Europese samenwerkingsverband voor toezichthouders op het gebied van consumentenrecht. Daarnaast onderzoekt de BEUC of Meta ook nog de privacywetgeving en de verordening digitale markten overtreedt.