De Kinderombudsvrouw reisde begin oktober met de Kinderrechtentour door Nederland. Ze sprak met ruim tachtig kinderen en jongeren. Van jonge topsporters tot jongeren die op straat leven en van kinderen van veteranen tot jongeren die kampen met een eetstoornis. Ook hebben ruim 1.700 kinderen en jongeren een online vragenlijst over hun leven ingevuld. Wat gaat er goed in hun leven, wat zijn hun zorgen en wat vinden zij dat er moet veranderen in Nederland?
Grote verschillen in tevredenheid en geluk
Uit de analyse van bijna 1.000 vragenlijsten blijkt dat het met de meeste kinderen in Nederland goed gaat. Zij beoordelen hun leven met het rapportcijfer 7,7. Er is ook een groep kinderen waar het niet goed mee gaat. Tien procent van de kinderen geeft hun leven een zware onvoldoende, gemiddeld een 3,8. Kinderen die aangeven dat er thuis problemen zijn, beoordelen hun leven bijna twee punten lager dan kinderen die thuis geen problemen hebben (6,3 tegenover een 8). Dit geldt ook voor kinderen die met jeugdhulp te maken krijgen (6,4) en kinderen bij wie thuis weinig geld is (6,9).
Kinderen die opgroeien in een kwetsbare situatie zijn over alle aspecten in hun leven negatiever dan kinderen die geen bijzonderheden hebben. Vooral rond zekerheid en stabiliteit scoren zij laag. Ze voelen zich onzeker en maken zich zorgen over hun toekomst. Krijgen ze de hulp die ze nodig hebben, kunnen ze een opleiding volgen, wonen ze volgend jaar nog in hetzelfde huis? Ook missen ze hulp en steun op school en van volwassenen in hun omgeving en voelen zich vaker ongelijk behandeld. Hoe kinderen hun leven waarderen, hangt sterk samen met de mate waarin zij zekerheid ervaren.
Kinderen gelukkiger dan jongeren
Opvallend is dat kinderen tussen de acht en de twaalf jaar veel positiever zijn over hun leven dan jongeren tussen dertien en achttien jaar. Kinderen tot en met twaalf jaar geven hun leven gemiddeld een 8,5, terwijl jongeren vanaf dertien jaar hun leven beoordelen met een 7,1. Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer maakt zich zorgen om deze grote verschillen: 'We doen in Nederland veel goed, maar er zijn kinderen die we hopeloos in de kou laten staan. Die steeds weer tussen wal en schip belanden. We doen het dus niet goed genoeg.'
Verschillende kinderen, dezelfde wensen
Ondanks de grote verschillen tussen de kinderen en hoe zij hun leven beoordelen, hebben zij dezelfde wensen om hun leven beter te maken. Ze willen een veilige en liefdevolle thuissituatie. Ook vinden zij goed onderwijs en goede zorg heel belangrijk. Tot slot hebben kinderen behoefte aan betrouwbare volwassenen in hun omgeving die ze zien en echt naar ze luisteren.
Aan de slag
De Kinderombudsvrouw is blij met wat de kinderen haar verteld hebben: 'Als volwassenen denken we vaak dat we alles goed geregeld hebben. Maar kinderen vertellen een ander verhaal. Vooral bij de hulp aan kwetsbare kinderen schieten we echt tekort.' Dit onderwerp wordt dan ook een belangrijk speerpunt voor de Kinderombudsman in 2019.
De Kinderombudsvrouw roept iedereen die met kinderen werkt op aan de slag te gaan met wat de kinderen verteld hebben: 'Dit rapport laat zien dat kinderen die opgroeien in een kwetsbare situatie op alle vlakken in hun leven zekerheid missen. We moeten dus met zijn allen aan het werk om te zorgen dat deze kinderen weer vertrouwen in de toekomst krijgen.'
In de aankomende twee jaar zal zij de overheid en organisaties aansporen om bij te dragen aan verbetering van het leven van kinderen in Nederland, in het bijzonder de kinderen in kwetsbare situaties. Ook gaat zij verdiepend onderzoek doen naar de verschillende resultaten uit de Kinderrechtentour, bijvoorbeeld waarom jongeren hun leven een lager cijfer geven dan kinderen.
Kinderrechtentour
De Kinderombudsvrouw en haar team gaan elke twee jaar op Kinderrechtentour door Nederland. Om van zoveel mogelijk kinderen en jongeren te horen wat zij belangrijk vinden, wordt rond de tour ook een online vragenlijst uitgezet. Met de verhalen, ervaringen en meningen wil de Kinderombudsvrouw kinderen en jongeren een stem geven in haar werk en eventuele problemen aankaarten bij de verantwoordelijke partijen.
De eerste Kinderrechtentour vond plaats in 2016. Uit deze tour kwam onder andere naar voren dat kinderen en jongeren in Nederland echte aandacht willen en dat er iets moet worden gedaan aan schoolstress.