De afgelopen jaren heeft KWR dit ook incidenteel gedaan bij een twintigtal Nederlandse gemeenten. Conclusie 1: de verschillen tussen grote en kleine steden blijken gering. Conclusie 2: het gebruik van MDMA (XTC) toont een stijgende lijn over de periode 2011-2017.
Voor het rioolwateronderzoek verzamelden onderzoekers gedurende één week in maart chemische analyses van afvalwatermonsters in bijna 60 steden in Europa. Het gaat daarbij om cocaïne, amfetamine, ecstasy, methamfetamine. KWR werkt in dit onderzoek samen met waterschap De Dommel (Eindhoven), Waternet (Amsterdam) en Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden (Utrecht).
Confronterende cijfers niet populair
Omdat de langlopende rioolwaterstudie alleen een beeld geeft van drugsgebruik in de drie grote steden, breekt hoogleraar Pim de Voogt van KWR opnieuw een lans voor een grootschaliger studie. “Tot nu toe hebben amper 20 van de 390 Nederlandse gemeenten een rioolonderzoek uit laten voeren. De besturen van deze gemeenten krijgen confronterende cijfers over drugsgebruik onder ogen die, na openbaarmaking, stevige discussies teweegbrengen. In de media oogsten zij met onze bevindingen voornamelijk negatieve aandacht. Het lovenswaardige initiatief dat de bestuurders tonen om de drugsproblematiek in beeld te krijgen, vindt geen gehoor. Twee dagen later is de rust in Nederland weergekeerd”.
De Voogt: “Voor alle duidelijkheid: De gemeenten Amsterdam, Utrecht en Eindhoven geven geen opdracht voor het onderzoek. KWR doet het Europese rioolwateronderzoek in die steden in samenwerking met de waterschappen. De kleine gemeenten gaven wel zelf opdracht aan KWR”.
Cocaïne
Op basis van de metingen zijn de dagelijkse vrachten van benzoylecgonine (als maat voor cocaïne), MDMA (ecstasy), amfetamine en methamfetamine berekend. De vrachten benzoylecgonine zijn omgerekend naar consumptie als pure cocaïne. De cocaïne consumptie in Nederland blijkt in de periode 2011-2017 redelijk stabiel. Amsterdam laat duidelijk de hoogste consumptie zien vergeleken met de andere onderzochte steden in Nederland. De gemiddelde cocaïne consumptie in de kleine gemeenten onderzocht in de laatste jaren is vergelijkbaar met de stad Utrecht.
Methamfetamine
Methamfetamine wordt in Nederland slechts zeer beperkt gebruikt. In Utrecht en Eindhoven werd de afgelopen jaren maar twee keer methamfetamine aangetroffen, terwijl in Amsterdam de vrachten lijken toe te nemen. Bijzonder is dat er ook metamfetamine aangetroffen is in het afvalwater van enkele kleinere gemeenten.
MDMA
Voor de partydrug MDMA (ecstasy) geldt, net als in de afgelopen jaren, dat in 2017 in Nederland het hoogste gebruik van heel Europa wordt geconstateerd. Utrecht laat een min of meer constante vracht zien over de periode 2012-2017 (in 2011 werd een dump in Utrecht geconstateerd), in Eindhoven is in voorgaande jaren diverse malen van directe dumps van MDMA sprake geweest. Alleen in 2015 en 2016 is in Eindhoven een ‘normaal’ consumptiepatroon te zien (met stijgend gebruik van MDMA in het weekend). In Amsterdam is over de periode 2011-2017 een stijging in de vracht van MDMA te zien. Deze stijging wordt mogelijk mede veroorzaakt door een toename van het gehalte MDMA per pil (gegevens Trimbos instituut) in dezelfde periode. De gemiddelde MDMA vracht in de kleine gemeenten is lager dan in de onderzochte grotere steden.