Nu is de plaatsvervangende variëteit Cavendish, in alle supermarkten te krijgen, bedreigd zo stelt hoogleraar prof.dr. Gert Kema Tropische fytopathologie aan de universiteit van Wageningen. Kema wil weten wat er nodig is om de banaan te redden.
De veroorzaker van de Panama-ziekte is een Fusarium-schimmel, die inmiddels een extreem virulente variant kent, aangeduid met TR4 (Tropical Race 4), met desastreuze gevolgen. En er zijn geen zadenbanken met uitgangsmateriaal voor nieuwe variëteiten om de Cavendish te vervangen. “We zijn terug bij af”, concludeert de hoogleraar.
Redding banaan
Om de schimmelvariant TR4 te bedwingen is zowel genetische kennis van de bananensoorten als van de schimmel noodzakelijk. In de onderzoeksgroep van prof. Kema zijn inmiddels duizend stammen van Fusarium in kaart gebracht en kon een stamboom van de schimmel worden opgesteld. Zo zien ze vanwaar de schimmel zich oorspronkelijk verspreidde en komen parallellen met menselijk migraties in beeld.
Ook concentreert de groep zich op veredelingsprogramma’s vanuit wilde bananensoorten. “Want genetische variatie is een absolute voorwaarde om de meeste problemen met bananen het hoofd te bieden en bovendien geeft het de consument meer keus”, zegt prof. Kema. Met het ontwikkelen van nieuwe variëteiten is zeker tien jaar gemoeid. Daarnaast wil de Wageningse hoogleraar wetenschappelijk samenwerken met partners uit het bedrijfsleven zodat oplossingen ook daadwerkelijk toepassing vinden in de bananeneconomie. Maar ook zoekt de onderzoeksgroep contact met kleine bananenboeren om hun vragen, dilemma’s, variëteitenkeuzes en toegang tot de markt te onderzoeken. Dit moet er mede toe leiden dat zij straks de keus hebben uit verscheidene resistente bananenvariëteiten voor de markt van voedsel, fruit en vezels.