Eindadvies po een startadvies
Het eindadvies in het primair onderwijs is en blijft belangrijk, maar is volgens de VO-raad een advies voor de start in het voortgezet onderwijs, niet over het eindniveau. Daarom moet er aan het eind van het tweede leerjaar een vervolgadvies komen. Dit kan betekenen dat de leerling geholpen wordt om een overstap te maken naar een ander schooltype op een andere school in de regio of op de eigen school meer maatwerk krijgt aangeboden; maatwerk dat zowel variatie in onderwijstijd, opleidingsduur als niveau van vakken kan behelzen. Leerlingen bij wie er ook maar enigszins twijfel is over de startpositie in het vo, ontvangen wat de VO-raad betreft een gemengd advies van het basisonderwijs.
Keuzemoment waar nodig uitstellen
Door middel van tienercolleges, samenwerkingsconstructies tussen vo-scholen en meer dakpanklassen in de brugfase wil de VO-raad er voor zorgen dat leerlingen voldoende tijd krijgen om een richting te kiezen. Wettelijke belemmeringen voor tienercolleges moeten worden weggenomen en er moet meer budget komen voor scholen met brede brugklassen. Een leerling in een dakpan- of brede brugklas vraagt nu eenmaal meer van docenten waardoor het nodig kan zijn om te werken in kleinere groepen.
Meer focus en waardering voor de maatschappelijke impact van onderwijs
De afgelopen periode lag bij de kwaliteitsbeoordeling veel nadruk op meetbare output en efficiency in het onderwijs. We pleiten - in lijn met de ontwikkeling naar vernieuwd toezicht die is ingezet - voor een breder kwaliteitsoordeel. Hiermee wordt recht gedaan aan de maatschappelijke opdracht waar vo-scholen zich voor gesteld zien en waar zij dagelijks - niet altijd even goed meetbaar, maar wel merkbaar - hun uiterste best voor doen.
Schaduwonderwijs uit de schaduw
Er is sprake van een opmars van (commercieel) schaduwonderwijs. Dat werkt kansenongelijkheid in de hand van kinderen van laagopgeleide en minder draagkrachtige ouders. De VO-raad vindt dat elke leerling - ongeacht zijn of haar achtergrond - een gelijke kans moet krijgen zijn of haar potentie volledig waar te maken. Er mogen geen financiële belemmeringen zijn om kinderen de ondersteuning te geven die ze nodig hebben om hun potentieel te benutten. We pleiten voor ruimhartige investeringen zodat scholen leerlingen van minder draagkrachtige ouders kunnen begeleiden in de vorm van extra onderwijstijd of huiswerkbegeleiding. Globaal berekend kost 4 uur extra onderwijstijd per week aan deze leerlingen een investering van ten minste 160 miljoen euro.