Deze week was ik te gast bij een bijeenkomst van de Jongerenadviesraad in Leeuwarden. Die raad geeft het gemeentebestuur gevraagd en ongevraagd advies over zaken die van belang zijn voor jongeren. De bijeenkomst van deze week stond in het teken van de naderende gemeenteraadsverkiezingen. Mij was gevraagd speciaal aandacht te geven aan de vraag: wat doet een burgemeester eigenlijk?
Of het de obligate rapper was die bij binnenkomst de boel stond op te leuken, of de weinig inspirerende entourage, ik weet het niet, maar meteen vanaf het begin had ik geen goed gevoel over die samenkomst. De ongenuanceerde en nogal egocentrische klaagzangen van insprekende jongeren stemden ook al niet vrolijk. Ik besloot mijn aanwezigheid te benutten voor wat veldonderzoek. Mijn onderzoeksvraag: waarom komen zoveel jongeren niet aan de bak bij het krijgen van stageplaatsen of een goede baan? Mijn hypothese: de gemiddelde werkgever zal wel net zo'n weerzin hebben als ik tegen jongeren die nog niet de minste elementaire beleefdheidsvormen kunnen opbrengen en die onderuitgezakt, met petjes over de ogen getrokken, de mond vol kauwgum in hun stoel hangen. Die er overduidelijk blijk van geven geen enkele krant te lezen, dus niet op de hoogte te zijn en dat eigenlijk wel cool vinden. Die op eisende toon van de gemeente jeugdhonken, jeugdwerkers, repetitieruimtes, skatebanen, Ali B en vooral hangplekken vragen want 'er is hier helemaal niets te doen'. Die niet een begin van eigen verantwoordelijkheid uitstralen en blijkbaar niet in de gaten hebben dat vieze uitgezakte broeken, ongewassen haar, een gedemotiveerde uitstraling en een grote mond niet echt helpen om aan de bak te komen. Interessant was de mededeling van de 28-jarige gespreksleider dat toen hij 14, 15 was en natuurlijk ook wel eens lastig, de jeugdwerkers nog prima waren. Zij boden een rap-repetitieruimte en wat geluidsapparatuur aan. Ik zou iets anders hebben uitgereikt, was op dat moment mijn gedachte. Maar misschien word ik langzamerhand wel een ouwe zak.
Al meer dan twee jaar worden wij overspoeld met berichten van de Taskforce Jeugdwerkloosheid. Dat is die club van voormalig MKB-voorzitter Hans de Boer, die regelmatig in radiospotjes werkgevers oproept om jongeren te helpen met stages en banen. Het probleem van de jeugdwerkloosheid is enorm. Grote aantallen jongeren belanden zonder diploma op straat en kloppen vergeefs aan bij werkgevers. Zij stevenen af op een leven vol ledigheid, materiële- en sociale armoede en als het even tegen zit, criminaliteit, drugsverslaving en alcoholisme. Ik heb de website van die Taskforce eens even bekeken. Die staat vol met nuttige analyses van het probleem en van maatregelen om er wat aan te doen. Ik was er van onder de indruk.
Toch heb ik nog een aanbeveling voor de Taskforce. Er is één boodschap die er op alle mogelijke manieren bij de jongeren in moet worden geramd: weg met die malle petjes, weg met die grote mond, weg met die vieze kleren en die negatieve uitstraling. Geen werkgever heeft zin in losers, in jongeren die niet vooral in zichzelf geloven, in kankeraars die anderen en vooral 'de overheid', de schuld geven van hun moeilijke positie en op dwingende toon een oplossing eisen. Misschien dat Hans de Boer die boodschap ook even wil verspreiden, het liefst op rap, want dat is kennelijk de taal die de jongeren het beste verstaan.
