Mensen die buiten, in een auto, kraakpand of vakantiewoning slapen, en mensen die de noodopvang bezoeken, telt het CBS als dakloos. Ook mensen zonder eigen onderdak die tijdelijk verblijven bij familie, vrienden of kennissen worden beschouwd als dakloos. Mensen in tijdelijke opvang worden meegeteld als dakloos als het verblijf van korte duur is.
7 op de 10 dakloze mensen niet in gebruikte registraties
Voor het bepalen van het aantal dakloze mensen maakt het CBS gebruik van registraties van mensen met een postadres bij een opvang, mensen met een bijstandsuitkering, en registraties van de reclassering. Op 1 januari 2024 telden die registraties 9,6 duizend dakloze mensen. Daarnaast maakt het CBS een schatting van het aantal dakloze mensen dat niet in deze registers staat. Voor begin 2024 komt deze bijschatting uit op 23,4 duizend. Dat is ongeveer 70 procent van de totale groep dakloze mensen. Zij hadden op dat moment geen postadres bij een opvang, geen bijstandsuitkering voor dakloze personen, en waren niet bekend bij de reclassering.
Dakloze mensen zijn lang niet altijd terug te vinden in de registraties, omdat ze niet altijd gebruik maken van voorzieningen, of niet in aanraking komen met de hierboven genoemde instanties. Het CBS brengt deze deels verborgen groep, zoals degenen die bij vrienden of familie verblijven, in beeld met een schattingsmethode die daar speciaal voor is ontwikkeld.
Deze methode is alleen toepasbaar op mensen die in de gebruikte registraties zouden kúnnen voorkomen. Dit betekent dat bijvoorbeeld mensen zonder geldige verblijfsvergunning, of mensen die vanwege hun leeftijd geen bijstandsuitkering kunnen krijgen (jonger dan 18 of ouder dan 65 jaar), niet kunnen worden meegerekend in het aantal dakloze mensen.
Bijna helft geboren buiten Nederland
Bijna de helft van de dakloze mensen is geboren in een ander land dan Nederland: 9 procent in een ander Europees land, 37 procent buiten Europa. Ongeveer 33 procent van de dakloze mensen is zelf geboren in Nederland, en de ouders ook. Daarnaast is 21 procent zelf in Nederland geboren, maar een of beide ouders niet.
In 2023 groeide het aandeel dakloze mensen dat geboren is in een ander Europees land ten opzichte van een jaar eerder (van 5 naar 8 procent). In 2024 was dit met 9 procent ongeveer even hoog als het jaar ervoor.