In totaal stonden er eind 2021 1,3 miljoen warmtepompen in Nederland. Dit aantal was goed voor 6 procent van het eindverbruik van hernieuwbare energie.
Meeste warmtepompen bij woningen werken op buitenlucht
Van alle 1,3 miljoen warmtepompen in Nederland staat 70 procent bij woningen. In de afgelopen twee jaar is het aantal warmtepompen bij woningen steeds met ongeveer 50 procent toegenomen. Bij de utiliteitsgebouwen, zoals kantoren, scholen, winkels en ziekenhuizen, is de groei (12 procent) juist wat afgevlakt.
De meeste warmtepompen die bij woningen staan benutten buitenluchtwarmte en geven deze af aan een luchtverwarmingssysteem. Deze buitenlucht-lucht warmtepompen zijn ook bekend als omkeerbare airco’s. Deze apparaten worden meestal aangeschaft om te koelen, maar kunnen een ruimte ook verwarmen. In 2021 waren er 636 duizend van dit type warmtepompen bij woningen, 67 procent meer dan een jaar eerder. Airco’s die enkel bedoeld zijn voor koelen (zoals mobiele airco’s) vallen hier niet onder.
In 2021 stonden er 206 duizend warmtepompen bij woningen die buitenluchtwarmte afgeven aan een verwarmingssysteem op basis van water. Dit is 29 procent meer dan in 2020. De overige 98 duizend warmtepompen bij woningen benutten energie uit de bodem, dit is 25 procent meer dan een jaar eerder. Deze twee typen warmtepompen worden meestal aangeschaft om een ruimte te verwarmen.
Bij de utiliteit (vooral kantoorgebouwen) zijn voornamelijk buitenlucht-lucht warmtepompen te vinden. Deze namen in 2021 met 12 procent toe. De aantallen buitenlucht-water- en bodemenergie warmtepompen zijn bij utiliteitsgebouwen in 2021 ongeveer gelijk gebleven aan 2020.
Buitenlucht-water warmtepompen leveren de meeste hernieuwbare warmte
Warmte benut door warmtepompen telt mee voor het aandeel hernieuwbare energie volgens de EU-Richtlijn Hernieuwbare Energie. In 2021 is 15,9 duizend terajoule (TJ) omgevingsenergie (buitenluchtwarmte en bodemenergie tot 500 meter) benut door warmtepompen. De warmtepompen bij woningen zijn goed voor ongeveer de helft hiervan, ondanks het grotere aantal warmtepompen bij woningen dan bij de utiliteit. Dit komt doordat warmtepompen bij de utiliteit groter zijn en dus meer bijdragen aan de warmteproductie.
Ondanks de grote aantallen buitenlucht-lucht warmtepompen, leveren deze de kleinste bijdrage aan hernieuwbare warmte. Dit komt doordat dit type warmtepomp maar gedeeltelijk wordt gebruikt om te verwarmen. De meeste hernieuwbare warmte wordt geproduceerd met buitenlucht-water warmtepompen. In totaal levert omgevingsenergie 1,4 procent van de het totale eindverbruik van energie voor verwarming.