Een Long Covid-fonds zou een financiële tegemoetkoming moeten bieden aan mensen die op de werkvloer besmet zijn geraakt en nog steeds Long Covid-klachten ondervinden. Het meldpunt helpt om de omvang van het probleem beter in kaart te krijgen en de nieuwe minister van VWS van actuele informatie te kunnen voorzien.
Netto-inkomsten fors minder
Op aandringen van de FNV beloofde toenmalig zorgminister Tamara van Ark in april 2021 al dat er een fonds voor deze slachtoffers zou komen, maar sindsdien is er nog weinig gebeurd. ‘Als reden horen we steeds dat het niet haalbaar is zolang het kabinet nog demissionair is’, zegt FNV-vicevoorzitter Kitty Jong: ‘Maar de problemen van deze mensen stapelen zich op. Over drie maanden belandt de eerste groep medewerkers met Long Covid in de WIA omdat ze dan al twee jaar ziek zijn. Een traject dat je deze mensen absoluut niet gunt. We horen berichten van mensen van wie de netto-inkomsten met 30 tot soms zelfs 50% gedaald zijn. Sommige slachtoffers moeten hun huis verkopen omdat de lasten niet meer te dragen zijn. En dat is heel zuur als je je bedenkt dat dit in heel veel gevallen ook de mensen zijn die hun eigen gezondheid in de waagschaal stelden om in deze coronapandemie zorg te kunnen blijven verlenen.’
De FNV heeft hard moeten knokken om geschikte beschermingsmiddelen voor mensen in de zorg te regelen. Dat lukte pas maanden later. Jong: ‘Dan moet je hen nu niet in de kou laten staan, maar als overheid juist pal naast deze groep gaan staan. Bedrijven krijgen miljardensteun, maar de mensen in de frontlinie hebben echt het gevoel dat ze dubbel slachtoffer zijn. Ze worden in hun gezondheid geraakt, én in hun portemonnee.’
Onvoldoende bescherming
Uit een enquête van de FNV samen met het KRO-NCRV-programma Pointer bleek in maart dat met name zorgmedewerkers in de eerste coronagolf vanwege onvoldoende bescherming op het werk besmet zijn geraakt. Sindsdien komen er bij de vakbond nog steeds meldingen binnen van met name zorgmedewerkers die langdurige klachten ondervinden van een besmetting met Covid-19 en daardoor niet of minder kunnen werken. Ook hebben zij kosten gemaakt voor revalidatie die niet vergoed worden door de zorgverzekeraar of ze lopen toeslagen mis, doordat ze minder inzetbaar zijn. Toeslagen zoals onregelmatigheidstoeslag en overwerktoeslag zijn in de zorg vaak een substantieel onderdeel van het inkomen.
Op het werk besmet
In april 2020 is Covid-19 officieel erkend als beroepsziekte door het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten. Die erkenning komt van pas bij het aanvragen van een tegemoetkoming bij het Rijk, maar helpt ook bij het aansprakelijk stellen van de werkgever. Dat gebeurt bijvoorbeeld ook met asbestslachtoffers die via een fonds van de overheid een bedrag tot maximaal 20.000 euro kunnen krijgen. Maar dan moet het ministerie wel haar belofte inlossen en ook voor Long Covid-slachtoffers zo’n regeling instellen.
Bij het Bureau Beroepsziekten van de FNV zijn inmiddels meer dan 100 meldingen van werknemers met Long Covidklachten in behandeling. Veruit het merendeel werkt in de zorg. Dit zijn ook allemaal mensen die aannemelijk kunnen maken dat ze op het werk besmet zijn geraakt. Vaak had hun ziekte voorkomen kunnen worden door het gebruik van de juiste beschermingsmiddelen. Jong: ‘De overheid heeft daar zelf de bal laten vallen en heeft ook daarom een extra verantwoordelijkheid. Het ziekteverzuim in de zorg is nog nooit zo hoog geweest als nu, met name het aantal professionals dat langdurig uitvalt. Deze groep kún je niet in de steek kan laten.’