Mensen die veroordeeld worden voor een strafbaar feit dat onder invloed gepleegd is, kunnen als bijzondere voorwaarde een alcoholverbod opgelegd krijgen. De Alcoholmeter meet betrouwbaar of dit verbod wordt nageleefd en iemand dus niet drinkt. Dat is gebleken uit een aantal succesvolle pilots. De alcoholenkelband kan op dit moment echter alleen op vrijwillige basis ingezet worden, omdat een juridische grondslag ontbreekt. Met dit wetsvoorstel kan de Alcoholmeter straks ook verplicht ingezet worden, nadat de rechter of het openbaar ministerie een alcoholverbod opgelegd heeft.
Nu wordt de naleving van het alcoholverbod gemiddeld twee keer per week door de reclassering gecontroleerd via bloed- of urineonderzoek, of een blaastest. Het is daarmee een momentopname, waardoor het alcoholverbod tussentijds overtreden kan worden. De Alcoholmeter meet het alcoholgebruik continue.
De maatschappelijke schade van alcoholmisbruik wordt op 2,3 tot 4,2 miljard euro per jaar geraamd. Als ook private kosten worden meegewogen loopt de schade op tot 6,1 miljard euro. De Alcoholmeter helpt alcoholmisbruik, het plegen van misdaden en rijden onder invloed van alcohol te voorkomen.