Deelnemende gemeenten zijn onder andere Boxmeer, Grave, Nijmegen, Venray, Cranendonck, Oisterwijk, Emmen, Westerwolde en Den Helder. Deze gemeenten kampten afgelopen tijd regelmatig met overlast en hebben nu samen met het Rijk de handen ineengeslagen. Ze kregen goedkeuring voor hun projecten.
De gemeente Oisterwijk gaat cameratoezicht houden rond het asielzoekerscentrum. Daarmee willen zij het veiligheidsgevoel van omwonenden vergroten en overlastgevers (sneller) in beeld krijgen en beboeten. Emmen kiest onder meer voor de inzet van toezichthouders op het station, waar overlast wordt ervaren van asielzoekers die van of naar het aanmeldcentrum in Ter Apel reizen. Den Helder wil samen met lokale ondernemers de mogelijkheden verkennen om overlastgevers alternatieve taakstraffen op te leggen. In Westerwolde wordt de pendelbus van het station naar het asielzoekerscentrum verlengd tot het einde van dit jaar. In Grave, Boxmeer en Nijmegen komen boa’s die fietsendiefstal, zwartrijden en agressie in het openbaar vervoer moeten tegengaan.
Lokale inzet hard nodig
De overgrote meerderheid van de asielzoekers in Nederland veroorzaakt geen problemen. Een relatief kleine groep zorgt echter wel voor overlast, zoals winkeldiefstal, vernieling en bedreiging. Dat ondermijnt het draagvlak voor de opvang van mensen die onze bescherming nodig hebben. ‘Overlast kun je niet alleen aanpakken met wetten en regels vanuit Den Haag. Het vergt samenwerking tussen heel veel partijen, juist ook lokaal, én de inzet van de juiste maatregelen. De subsidie geeft gemeenten de vrijheid om zelf te bepalen welke aanpak het beste bij hun problematiek past’, stelt de staatssecretaris. Eveneens kan er worden geleerd van wat niet werkt.
Mix van maatregelen
De financiële regeling is onderdeel van een reeks landelijk genomen maatregelen om overlast tegen te gaan. Een overlastgever direct uitzetten tijdens de asielprocedure kan niet, onder meer vanwege internationale regelgeving. Daarom is er gekozen voor een aanpak waarbij de overlastgevers dicht op de huid worden gezeten. Zo zijn er inmiddels vier ketenmariniers aangesteld die gemeenten, de politie, het OM, het COA en andere betrokkenen helpen met de aanpak van overlast. Ook is er een Top X-lijst, waarop de zwaarste overlastgevers staan, zodat die kunnen worden aangepakt. Het COA kan sinds kort een time-out opleggen als iemand overlast veroorzaakt, waardoor iemand tijdelijk enkel nog sobere opvang krijgt. Daarnaast is de Handhaving- en Toezichtslocatie geopend in Hoogeveen, waar zware overlastgevers naar kunnen worden overgeplaatst.
In totaal was 1 miljoen euro beschikbaar voor de regeling. De tien gemeenten zijn samen goed voor de helft van dat bedrag. Op de rest is door gemeenten geen aanspraak gemaakt.