EncroChat berichten
Het onderzoek startte in april naar aanleiding van de verdenking dat een 40-jarige man uit Den Haag betrokken was bij drugshandel en het voorbereiden van een liquidatie. Hij leidde een bestaan onder de radar, maar financieel onderzoek bracht aan het licht dat hij vermoedelijk een loods in Wouwse Plantage in gebruik had. Juist toen de politie haar aandacht op die loods richtte, kreeg zij van een ander rechercheteam inzage in belangrijke chatberichten die de verdachte met een cryptotelefoon verzond en ontving. Die berichten verstuurd via EncroChat werden live onderschept in het onderzoek Lemont, dat vorige week openbaar is gemaakt.
'EBI'
In die berichten werden foto’s verstuurd van een loods en een zeecontainer waarin een tandartsstoel stond, met riemen aan de armleuningen en de voetensteun. Er werd gesproken over ontvoeren en martelen, “als ik hem op de stoel heb gaat er meer komen”, “maar die hond is spoorloos”. De loods werd aangeduid als “ebi” (dat is de Extra Beveiligde Inrichting in Vught) en “behandelkamer”, en zou de week erna klaar zijn.
Geplande ontvoeringen
De aanstaande ontvoeringen leken met grote precisie te worden voorbereid: er waren meerdere “teams” en een “OT” (observatieteam), en er werden wapens, politiekleding, busjes, stopborden en kogelvrije vesten geregeld. De recherche nam de loods onmiddellijk onder observatie. Vanaf medio april zagen rechercheurs enkele mannen bijna dagelijks aan de zeecontainers klussen. Eén van hen, een 44-jarige man uit Nieuwegein, had ook ontmoetingen met de hoofdverdachte uit Den Haag, en diens 43-jarige handlanger uit Rotterdam. De combinatie van onderschepte EncroChat-berichten met observaties van de ontmoetingen van de verdachten leidde tot hun identificatie.
Criminele arrestatieteam
Uit de berichten bleek dat de groep een tweede loods in gebruik had. Die leek dienst te moeten gaan doen als uitvalsbasis van het criminele arrestatieteam inclusief snelle auto’s wapens en kogelwerende vesten. Uit observaties bleek dat die loods was gevestigd in Rotterdam, pal naast de A16. Verschillende verdachten die in de loods in Wouwse Plantage bezig waren, werden ook daar gezien.
Gewaarschuwd en ondergedoken
Gedurende het onderzoek Lemont werden chatberichten live onderschept. Daaruit kon worden afgeleid wie beoogde slachtoffers waren. Zij werden door de politie gewaarschuwd en doken elders onder. Daardoor, en dankzij permanent cameratoezicht van de recherche in en nabij de loods konden voorbereide ontvoeringen, gijzelingen en andere ernstige geweldsmisdrijven worden voorkomen. Toen de cellen nagenoeg klaar leken werd besloten om in te grijpen. Op 22 juni zijn op 13 locaties doorzoekingen gedaan en hield de politie de verdachten aan. Zij komen uit Den Haag, Rotterdam, Spijkenisse, Utrecht, Nieuwegein en Lexmond.
Schokkend
Het beeld van de zeecontainers is ijskoud en ronduit schokkend. De ruimten waren afgetimmerd met geluidsisolerende platen en warmte-isolerende folie. In elk van de cellen waren aan het plafond en op de vloer handboeien aangebracht, om iemand staand met de armen omhoog te kunnen ketenen. Verder stond er uitsluitend een chemisch toiletje. In de hoek was een camera aangebracht, om op afstand zicht te houden op de situatie in elke cel.
Folteren
In de zeecontainer met de tandartsstoel stonden tassen met voorwerpen die vermoedelijk bestemd waren om slachtoffers mee te folteren of in elk geval onder druk te zetten. De politie vond onder meer een snoeischaar, een takkenschaar, een takkenzaag, scalpels, tangen, extra handboeien, vingerboeien, tape, bivakmutsen en zwarte katoenen zakken die over het hoofd getrokken kunnen worden. Ook werd bij de doorzoeking van een woning in Rotterdam 24 kilo MDMA aangetroffen.
Snelle auto;'s en zware vuurwapens
In de loods stonden ook drie gestolen bestelbusjes en twee snelle BMW’s. In een naastgelegen ruimte was een zit- en slaapgelegenheid ingericht, vermoedelijk voor bewakers om langer te kunnen verblijven. In de loods in Rotterdam vond de recherche zeven handvuurwapens en een automatisch aanvalsgeweer, een Chinese variant op de Kalasjnikov AK-47. In totaal werden bij de verdachten 25 wapens aangetroffen. In één van de zeecontainers lagen meerdere sets politiekleding, kogelvrije vesten en zwaailichten.
90 dagen langer vast
De zes mannen zijn door de rechter-commissaris in bewaring gesteld op de verdenking voor voorbereiding van ontvoering, gijzeling, zware mishandeling en afpersing en deelneming aan een criminele organisatie. Twee verdachten zijn tevens in bewaring gesteld voor wapenbezit. De raadkamer van de rechtbank in Amsterdam heeft maandag hun gevangenhouding voor 90 dagen bevolen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Landelijke Eenheid van de politie, in het bijzonder door de Dienst Landelijke Recherche. De leiding van het onderzoek is in handen van officieren van justitie van het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie.