Dat vrouwen toegelaten zouden worden tot de Onderzeedienst stond al vast, maar dan pas bij de komst van nieuwe boten, ingericht voor gemengde bemanningen. De situatie bij (NAVO-)partnerlanden liet echter zien dat aparte voorzieningen aan boord niet nodig zijn en integratie soms in de weg staan.
Om dat te toetsen startte de marine een jaar geleden een pilot. “Die ging niet om het vaststellen òf je met vrouwen kan varen, maar om te bekijken welke leefregels er moesten komen zodat dames mee konden draaien”, licht groepscommandant Onderzeedienst kapitein-ter-zee Herman de Groot toe.
Kleine aanpassingen
Uit Canadees/Australisch onderzoek kwam naar voren dat het strikt scheiden van leefruimten en sanitair een spelbreker vormt bij de integratie van vrouwen aan boord. “Op basis van die conclusie hebben we slechts kleinere aanpassingen gedaan om meer privacy te creëren. Aanpassingen die, zo bleek later, ook door de mannen in dank werden afgenomen”, aldus De Groot.
Sprong in het diepe
Luitenant-ter-zee 2OC Sitara Hartsteen ruilde haar vertrouwde wereldje letterlijk en figuurlijk in voor een sprong in het diepe. Nu, maanden later, heeft ze het naar haar zin. Het oefenprogramma brengt Sitara in contact met alle aspecten van het varen met Zr. Ms. Dolfijn. Zoals wat te doen bij brand en bij een lekkage. Ook is ze inmiddels gewend geraakt aan het leven onderwater en alle beperkingen die dat met zich meebrengt. Zo zit iedere dag douchen er niet in, maar dat wende volgens haar gelukkig snel.
One of the crew
Dat de pilot is geslaagd, verbaast korporaal Technische Dienst Marieke van Dijk absoluut niets. Vrouwen maken al decennialang deel uit van de marine. Dat zij nu ook gaan deelnemen aan het leven onder de zeespiegel, komt niet als een donderslag bij heldere hemel. Dat dit niet altijd van een leien dakje gaat, is even niet anders. De onderwatermaatschappij heeft zo nu en dan een ruw, rafelig randje.. Op Marieke maakt dat alles weinig indruk. De wapenspecialiste beschouwt zichzelf inmiddels als one-of-the-crew.
De marine begon met gemengd varen in 1982. De Onderzeedienst was de enige plek bij Defensie waar nog geen vrouwen aan boord mochten werken.