Werkgevers en werknemers werken samen bij de uitvoering van het arbobeleid, waaronder preventie- en verzuimbeleid. Het tegengaan van onder invloed zijn van alcohol, drugs of medicijnen op het werk hoort hier ook bij. De verkenning richt zich in eerste instantie op de zogenaamde Brzo-sector, waar zo’n 400 bedrijven onder vallen, met name chemiebedrijven, omdat het effect van een zwaar ongeval grote maatschappelijke gevolgen kan hebben. Het gaat om bedrijven die werken met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen. De mogelijkheid tot het afnemen van alcohol- en drugstesten is het sluitstuk van deugdelijk Alcohol-, Drugs- en Medicijnbeleid (ADM-beleid) binnen de ondernemingen.
Staatssecretaris Tamara van Ark: "Werknemers die binnen een organisatie werkzaam zijn onder invloed van alcohol of drugs leveren een veiligheidsrisico op voor zichzelf, voor hun collega’s en voor hun omgeving. Dit gedrag hoort niet thuis op de werkvloer. Ik vind het belangrijk dat hiertegen kan worden opgetreden, omdat iedereen veilig moet kunnen werken. Ik wil daarom het afnemen van testen op alcohol en drugs op de werkplek in specifieke risicovolle situaties mogelijk maken."
Wettelijk kader
Binnen het huidige ADM-beleid kunnen bedrijven geen alcohol- en drugstesten afnemen. Persoonsgegevens verkregen uit het afnemen van alcohol- en drugstesten zijn namelijk bijzondere gezondheidsgegevens in het kader van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Het tijdens werktijd controleren op het gebruik van alcohol en drugs is op grond van de AVG alleen toegestaan als daar een wettelijke grondslag voor is. Op dit moment bestaan er enkele specifieke wettelijke regelingen waarbij deelnemers aan het wegverkeer, treinmachinisten, boordpersoneel van vliegtuigen, schippers en loodsen onderworpen kunnen worden aan alcohol- en drugstesten.
Versterken Alcohol-, Drugs- en Medicijnbeleid
Naast het mogelijk maken van alcohol- en drugstesten, is het ook van belang het ADM-beleid binnen ondernemingen te versterken. Werkgevers gaan het ADM-beleid verder aanscherpen, actiever vorm geven en meer uitdragen. Bijvoorbeeld door verbeteren van preventie, voorlichting en begeleiding van de werknemer. Werknemers hebben ook een grote verantwoordelijkheid om niet onder invloed van alcohol of drugs op het werk te verschijnen.
In de verkenning kijken we ook naar andere sectoren. De mate waarin de ondernemingsraad een rol kan spelen bij toestaan van alcohol- en drugstesten bij bedrijven loopt hierin ook mee. Dit doen we in overleg met de sociale partners.