Hij doet onder meer aangifte tegen zeven ministers van diverse ministeries (waaronder Defensie, Justitie en Binnenlandse Zaken), het Openbaar Ministerie, de politie en de gemeente Enschede. In totaal worden 22 organisaties en veel individuele personen beschuldigd van strafbare handelingen. De aangifte doet Van Buitenen samen met oud-rechercheur Jan Paalman, toenmalig SE Fireworks-directeur Rudi Bakker en Mathilde van der Molen, weduwe van een van de vier bij de ramp omgekomen brandweermannen. Hij wil hiermee het onderzoek naar de vuurwerkramp nieuw leven inblazen. Dit schrijft onder meer RTV Oost maandag.
Overheid buiten schot
Het gaat Van Buitenen en de direct betrokkenen niet alleen om fouten die zijn gemaakt bij de opslag van het vuurwerk, maar ook om het onder de pet houden van de rol van de overheid bij de vuurwerkramp. Van Buitenen die eind jaren negentig als klokkenluider een prominente rol speelde bij de val van de Europese Commissie doet al jarenlang onderzoek naar de gang van zaken voor, tijdens en na de vuurwerkramp in 2000. Hij bestudeerde duizenden openbare en geheime documenten. Daarbij stuitte hij op vele ongerijmdheden, onregelmatigheden en gedragingen die volgens hem strafbaar zijn en ziet hij zich daarom genoodzaakt om aangifte te doen. Hij spreekt van gemanipuleerde onderzoeksbevindingen, verkeerd geïnterpreteerde getuigenverklaringen en gefingeerde contra-expertises. Het is volgens Van Buitenen van meet af aan de bedoeling geweest om de overheid als schuldige buiten schot te houden.
Commissie Oosting: overheid blunderde
De commissie Oosting, die de vuurwerkramp destijds onderzocht, kwam eerder ook al tot de conclusie dat de overheid heeft geblunderd. Justitie wilde echter niet overgaan tot strafvervolging vanwege het zogenoemde Pikmeer-arrest, een uitspraak van de Hoge Raad waardoor ambtenaren niet strafrechtelijk vervolgd kunnen worden.
Mocht de aangifte niet serieus worden genomen, dan kunnen de direct betrokkenen een zogeheten Artikel 12-procedure starten. De direct betrokkenen kunnen dan aan het gerechtshof vragen om het Openbaar Ministerie te verplichten tot strafvervolging over te gaan.
De vuurwerkramp
Op zaterdagmiddag 13 mei 2000 ontstond rond 15.00 uur brand bij het Enschedese vuurwerkbedrijf SE Fireworks. Hoe dat is begonnen is nooit vastgesteld, maar door het ontploffende vuurwerk ontstond een kettingreactie die leidde tot gigantische explosies.
Daarbij kwamen in totaal 23 mensen om het leven, raakten 947 mensen gewond en werd een complete woonwijk verwoest. De rechtbank veroordeelde in eerste aanleg een inwoner van Enschede tot 15 jaar cel wegens brandstichting, maar in hoger beroep werd hij vrijgesproken. De eigenaren van het bedrijf kregen een jaar gevangenisstraf omdat ze te veel en te zwaar vuurwerk bij hun bedrijf hadden opgeslagen.