Georganiseerde criminaliteit
Verzekeraars worden jaarlijks geconfronteerd met fraude. Dit varieert van het aandikken van een claim tot georganiseerde criminaliteit, zoals het op grote schaal in scene zetten van auto-ongelukken, de zogenoemde opzet-aanrijding. Deze vorm van fraude wil het Verbond van Verzekeraars en het Openbaar Ministerie graag aanpakken.
Proeftuin verzekeringsfraude
In juli 2017 hebben het Verbond van Verzekeraars, Zorgverzekeraars Nederland, politie en het Openbaar Ministerie een convenant afgesloten met als doel om verzekeringsfraude effectiever aan te pakken. Publiek- private samenwerking kan een belangrijke bijdrage leveren aan de aanpak van deze vorm van fraude. De politie kan de beschikbare capaciteit aan financieel rechercheurs dan inzetten in strafrechtelijke onderzoeken naar andere vormen fraude, bijvoorbeeld gerelateerd aan georganiseerde criminaliteit die nu blijven liggen. Die samenwerking heeft geresulteerd in een zogenoemde “proeftuin privaat-publieke samenwerking,” waarbij de toedracht van de verzekeringsfraude door de maatschappij zelf wordt onderzocht. Het dossier wordt vervolgens overgedragen aan het Openbaar Ministerie, die de zaak op zitting aanbrengt. Het experiment bestaat tot nu toe uit twee zaken, die gisteren op de zitting stonden.
Effectief en efficiënt
De achterliggende gedachte van dit experiment is dat de verzekeringsbranche zelf de expertise en capaciteit heeft om goed onderzoek te doen naar de gepleegde fraude.
Verzekeraars kunnen verzekeringsfraudeurs nu al via het civiele recht sancties opleggen, daarvoor moet de verzekeraar natuurlijk een dossier op opbouwen om aan te kunnen tonen dat er fraude heeft plaatsgevonden. Onderdeel daarvan is hoor-en-wederhoor en gesprekken met verdachten. Dit gebeurt door speciaal opgeleid en gecertificeerd personeel. Daarvan werken er circa 400 in de verzekeringsbranche. In de proeftuin is het de bedoeling om het toedrachtsonderzoek, gedaan door de verzekeraar, in te brengen in het strafproces en de rechter te laten beoordelen in hoeverre het onderzoek van de verzekeraars, al dan niet met aanvullend onderzoek door de politie, kan leiden tot een strafrechtelijke veroordeling.
Voordeel van deze werkwijze is, dat de politie-inzet kan worden beperkt, bijvoorbeeld tot het verhoren van verdachten of tot de inzet van strafvorderlijke bevoegdheden zoals het veiligstellen van bewijsstukken. Deze werkwijze kan zorgen voor een effectievere en efficiëntere en dus betekenisvollere politiebijdrage aan de opsporing van dergelijke criminaliteit.
Dossiervorming
Het doel van de proeftuin is om met deze zaken een juridisch oordeel te krijgen van de rechtbank over de privaat-publieke samenwerking tussen verzekeraar en Openbaar Ministerie. Specifieker: of de dossiervorming door private partijen voldoende en adequaat is om verdachten strafrechtelijk te kunnen vervolgen. Op basis van deze uitspraken kan de samenwerking tussen de verschillende partijen worden uitgebreid of aangepast.