Rituelen moeten niet te kinderlijk zijn of populair gemaakt worden. Herdenken hoort respectvol te zijn, verdriet hoort erbij. Traditionele rituelen, zoals een trompetsignaal, het zingen van het volkslied en vooral de twee minuten stilte, worden door jongeren positief gewaardeerd.
Volwassenen vinden de twee minuten stilte eveneens het meest aansprekende onderdeel van de herdenking. Uit het jaarlijkse Nationaal Vrijheidsonderzoek, uitgevoerd door Kantar Public, blijkt dat 94% van de Nederlanders de twee minuten stilte het meest waardeert, gevolgd door het halfstok hangen van de Nederlandse vlag (88%) en het spelen van het Wilhelmus (86%).
Meer aandacht voor huidige oorlogen
Uit de onderzoeken blijkt dat jongeren het herdenken van de Tweede Wereldoorlog belangrijk vinden. Tegelijkertijd willen vooral jongeren ouder dan 16 jaar dat er tijdens de herdenking meer aandacht is voor mensen die nu door oorlogsgeweld om het leven komen. Ook dat sluit aan bij de algemene trend.
Zo blijkt uit het Vrijheidsonderzoek 2019 van Kantar dat 29% van de Nederlanders op 4 mei denkt aan alle oorlogsslachtoffers van alle oorlogen. Een toenemend aantal denkt aan alle oorlogsslachtoffers van de Tweede Wereldoorlog van alle nationaliteiten (21% nu, tegen 16% in 2018). Het aantal mensen dat specifiek aan de Nederlandse oorlogsslachtoffers denkt, neemt af van 18% in 2018 naar 12% in 2019.
“De onderzoeken laten zien dat aan de huidige plechtige vormen van herdenken en vieren en de rituelen die daarbij horen, door zowel jong als oud veel waarde wordt gehecht. Wel zien we dat het perspectief op de oorlog en het herdenken van de slachtoffers steeds internationaler wordt”, aldus Gerdi Verbeet, voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.