Onbekendheid, schaamte, en laaggeletterdheid zijn enkele oorzaken daarvan. Ook wordt de toelatingsnorm iets verruimd nu de BTW op basis producten van 6 naar 9 % is gegaan. De voedselbanken durven deze stappen aan, nu er een steeds groter gedeelte van het voedsel dat anders verspild zou worden, bij hen terecht komt.
Initiatieven om mensen met honger te bereiken
Nog te veel mensen weten de weg naar de voedselbanken niet te vinden of durven deze niet te nemen. Voedselbanken ondernemen acties om drempels te verlagen en taboes te doorbreken. Lokaal zijn er al diverse succesvolle voorbeelden beschikbaar:
• Van kratje naar supermarkt
In toenemende mate stappen voedselbanken over van uitgifte middels een voorverpakt kratje, naar uitgifte waarbij binnen de voedselbank een supermarkt is gemaakt. Klanten kunnen daar samen met een vrijwilliger zelf met een winkelwagentje doorheen en kiezen uit het aanbod in de schappen. Dat aanbod wisselt nog steeds per week en per vestiging omdat voedselbanken afhankelijk zijn van donaties. Klanten waarderen het enorm om zelf te kunnen winkelen. Enkele gemeenten waarin al met supermarktmodel gewerkt wordt: Arnhem, Breda, Groningen, Hardinxveld, Hoeksche Waard, Leerdam, Leiden, Loon op Zand, Maassluis, Oldambt, Ooststellingwerf, Woerden.
• Nauwere samenwerking met hulpverlenende instanties
Een voedselbank die vorig jaar andere hulpverlenende instanties in hun gemeente uitnodigde voor rondleidingen en presentaties, zag het klantenaantal daarna fors (20%) stijgen.
• Communicatie gericht op laaggeletterden
Van de 2,5 miljoen mensen in Nederland die laaggeletterd zijn, leeft 19% van de laaggeletterden ten minste één jaar onder de armoedegrens: dat komt overeen met 475.000 mensen. Anderzijds blijkt uit onderzoek dat 6.2 % van de laaggeletterden langdurig arm is. Dat komt overeen met 155.000 mensen. Recent ontving Voedselbanken Nederland een gift waarmee momenteel een animatiefilm (Steffie) wordt gemaakt. Hierin wordt uitgelegd hoe een voedselbank werkt. Ook is communicatiemateriaal ontwikkeld dat op ontmoetingsplaatsen van laaggeletterden beschikbaar komt.
• Eerst eten
Mensen in nood die zich melden krijgen bij steeds meer voedselbanken, direct eten mee naar huis. In de weken na de eerste kennismaking, wordt uitgezocht of men ook voldoet aan de toelatingsnormen en daarmee structureel in aanmerking komt voor voedselhulp. Verhoging normbedrag
De nieuwe toelatingsnormen voor 2019 zijn als volgt vastgesteld:
Basisbedrag per huishouden: € 135,-. (verhoging 5 euro t.o.v. 2018) Per persoon: € 90,-. (verhoging 5 euro t.o.v. 2018)
De nieuwe normbedragen per maand per gezin worden dan (voorbeelden):
1 persoon was € 215, wordt € 225
2 volwassenen was € 300, wordt € 315
1 volwassene en 1 kind was € 300, wordt € 315
1 volwassene en 2 kinderen was € 385, wordt € 405
2 volwassenen en 2 kinderen was € 470, wordt € 495
1 volwassene en 3 kinderen was € 470, wordt € 495
Er is voor gekozen om duidelijker zichtbaar te maken hoe de toelatingscriteria van de voedselbanken zich verhouden tot de Nibud minimum-voorbeeldbegroting. De nieuwe toelatingsnormen bedragen gemiddeld 45% van deze NIBUD minimum-voorbeeld begroting
Steeds groter aandeel in tegengaan voedselverspilling
De voedselbanken durven acties en toelatingsnorm verruiming aan nu de voedselbanken bij steeds meer supermarkten en leveranciers voedsel kunnen ophalen dat anders weggegooid zou worden.