Lagere groeicijfers
'Ondanks de wat lagere groeicijfers draait de Nederlandse economie de komende jaren op volle toeren: het feitelijke productieniveau ligt boven het potentiële niveau. De werkloosheid blijft zeer laag. Huishoudens profiteren van de aantrekkende loongroei, die in 2019 en 2020 een impuls geeft aan de reëel beschikbare inkomens', aldus DNB.
Vooral binnenlandse bestedingen nemen toe
In 2017 bereikte de groei van het bbp met 3,0% een piek (Figuur 1). De groeiraming voor 2018 is 2,5%. In de beide ramingsjaren 2019 en 2020 neemt de bbp-groei af naar 1,7% en komt daarmee dichter bij de potentiële groei van circa 1,6% te liggen, waarbij de ‘output gap’ oploopt van 0,3% in 2017 naar 1,0% dit jaar. De bestedingen van overheid en consumenten leveren de grootste bijdrage aan de economische groei. De groeibijdragen van de uitvoer en de investeringen nemen in de loop van de komende jaren af.
Krappe arbeidsmarkt met meer vaste arbeidscontracten
De werkgelegenheid groeit in 2018 krachtig, waarna de werkloosheid in 2019 op een zeer laag niveau (3,6% van de beroepsbevolking) stabiliseert. Sinds eind 2017 neemt de werkgelegenheid meer toe onder werknemers met vaste contracten dan met flexibele contracten, waardoor het aandeel ‘vast’ in het totale werknemersbestand voor het eerst in tien jaar weer licht groeit.
Tekort aan arbeidskrachten
Voor een deel hangt dit samen met de krappe arbeidsmarkt. In het vierde kwartaal van 2018 werd de productie van ruim een kwart van de ondernemers belemmerd door een tekort aan arbeidskrachten. Dat was nog geen 3% bij aanvang van het herstel halverwege 2014. Belemmeringen door te weinig arbeidskrachten zijn gedurende 2018 in alle bedrijfstakken sterk toegenomen.
Inflatie en loongroei nemen toe
De inflatie (HICP) komt in 2018 naar verwachting uit op 1,6% en loopt dan scherp op naar 2,7% in 2019, door de verhogingen van de energiebelastingen en van het lage btw-tarief (van 6% naar 9%). Voor 2020 wordt een inflatie van 1,8% geraamd. Gecorrigeerd voor voeding en energie komt de inflatie in 2020, als het directe effect van de btw-verhoging is uitgewerkt, uit op 2,0%. De loonsom per werknemer (bruto, bedrijven) trekt in 2018 aan met een groei van 2,3%. In de jaren daarna wordt deze loonstijging geraamd op 3,0% respectievelijk 3,8%, uitgaande van de gebruikelijke dynamiek tussen lonen en prijzen.
Financiële onrust kan een risico vormen
In een alternatief scenario met een neerwaartse correctie op de internationale financiële markten verslechtert het groeitempo van opkomende markteconomieën, waaronder China. Door oplopende risicoaversie, afnemende mondiale groei en minder vertrouwen, wordt ook de Nederlandse economie geraakt. Ten opzichte van de raming kan dat leiden tot een gemiddeld 0,4 procentpunt lagere bbp-groei per jaar in 2019-2020.