Eén op de tien docenten beoordeelt de eigen veiligheid met een onvoldoende (een 5 of lager) en bijna een kwart (23%) geeft aan zich minder veilig op school te voelen dan drie jaar geleden. Het goede nieuws is dat een ruime meerderheid van de docenten in het voortgezet onderwijs zich veilig voelt op school: 83% geeft een 7 of hoger voor de eigen sociale veiligheid.
Dat blijkt uit het onderzoek Sociale veiligheid van docenten dat in oktober en november van dit jaar is uitgevoerd onder 1.124 docenten in het voortgezet onderwijs. Het (representatieve) onderzoek is uitgevoerd door DUO Onderwijsonderzoek & Advies.
De ervaren veiligheid van docenten in relatie tot ongewenste gedragingen en gebeurtenissen
Bijna een kwart (23%) van alle ondervraagde docenten is in de afgelopen 12 maanden geconfronteerd met ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevenden. Van de docenten die hun eigen sociale veiligheid met een 6 of lager beoordelen, is maar liefst 58% hiermee geconfronteerd. Deze groep heeft vaker te maken met verbale intimidatie/geweld door collega’s of leidinggevenden (51%) en met pesten (23%) dan docenten die hun eigen sociale veiligheid met een 7 of hoger beoordelen.
Een kwart van alle docenten had in de afgelopen 12 maanden te maken met op henzelf gericht verbaal geweld door leerlingen (zoals schelden of het uiten van bedreigingen). Van de docenten die hun eigen sociale veiligheid met een 6 of lager beoordelen, had maar liefst 51% hiermee te maken. Eén op de tien docenten had in de afgelopen 12 maanden te maken met op henzelf gericht verbaal geweld door ouders. Van de docenten die hun eigen sociale veiligheid met een 6 of lager beoordelen, had 28% hiermee te maken.
Verder blijkt uit het onderzoek dat de docenten die hun eigen sociale veiligheid met een 6 of lager beoordelen, vaker aangeven dat zich op hun school de volgende gebeurtenissen hebben voorgedaan in de afgelopen 12 maanden: diefstal door leerling (57% versus 47% van alle docenten), leerling die stoned in de klas zit (50% versus 39% totaal), leerling met vuurwerk (49% versus 40% totaal), leerling die drugs verhandelt in/rondom school (44% versus 29% totaal) en ongewenste bezoeker in of om de school (39% versus 26% totaal).
Schoolleiding kan het verschil maken
Docenten die hun eigen sociale veiligheid met een 6 of lager beoordelen, schrijven dit cijfer vaak toe aan ‘het niet goed geleid worden van hun school’: de leiding onderneemt bijvoorbeeld onvoldoende actie bij incidenten, er is een angstcultuur, er is een kloof tussen directie en werkvloer, etc.
Docenten die hun eigen sociale veiligheid met een 7 of hoger beoordelen, schrijven dit cijfer vaak toe aan het zich gesteund voelen door collega’s en leidinggevenden, aan de collegialiteit die er is en aan het onderlinge respect voor elkaar. Ook geven zij aan dat er minder incidenten zijn en dat de school duidelijke afspraken/regels en controle heeft.