Dit laat mij zien dat Nederlandse bedrijven en kennisinstituten zich nog steeds onvoldoende bewust zijn van het risico dat landen als Iran, Noord-Korea, Pakistan en Syrië ook in Nederland kunnen 'winkelen'."
Dat zei Directeur MIVD generaal-majoor Onno Eichelsheim vandaag tijdens het Export Controle Seminar van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Daar werd het bedrijfsleven bijgepraat over de export van goederen die voor militaire doeleinden zijn de gebruiken. Op dat gebied valt volgens Eichelsheim voor overheid en bedrijfsleven winst te behalen. "Een veiligere wereld met minder massavernietigingswapens begint immers ook echt bij onszelf: bij een brede bewustwording van de risico’s."
Goud waard
Landen die massavernietigingswapensystemen ontwikkelen, zijn op zoek naar kennis, materialen en technologie die zij zelf niet of onvoldoende in huis hebben. "Zij zoeken die bij u, het Nederlandse bedrijfsleven en de kennisinstituten die bijzondere hoogwaardige technologie voortbrengen", aldus Eichelsheim. "Uw kennis, uw materialen en uw technologie zijn voor hen goud waard. Afgelopen jaar berichtte de internationale pers over verwervingspogingen door diplomaten vanuit het Noord-Koreaanse consulaat in Berlijn bij de Duitse industrie. We zouden naïef zijn om te denken dat dergelijke praktijken aan Nederland voorbijgaan."
Wees alert
De MIVD-directeur vertelde dat er voldoende redenen zijn om wantrouwig te worden bij orders. Niet alleen bekende instituten als TNO zijn doelwit, maar ook een MKB-bedrijf uit de provincie dat kogellagers, hoogwaardige gyro’s, hittebestendige materialen of geavanceerde elektronica maakt… "Zulke onderdelen kunnen prima worden verwerkt in militaire eindproducten. Je zou ze bijvoorbeeld terug kunnen zien in een nieuwe militaire satelliet van Rusland of China of in een ballistische raket van Iran of Syrië", aldus Eichelsheim. "Als een klant veel wil betalen voor chemicaliën waarvoor je op de Europese markt eigenlijk maar een beperkt bedrag krijgt, dan moet er een lampje gaan branden. Ook een ongebruikelijk afleveradres of moeizaam telefonisch contact met de koper zijn aanwijzingen dat u mogelijk te maken heeft met een tussenpersoon of dekmantelbedrijf."
De MIVD en AIVD gebruiken hun belangrijke awareness-taak om het bedrijfsleven over de risico’s te informeren. "We hebben de afgelopen 10 jaar onze krachten gebundeld om de verspreidingsrisico's en militair eindgebruik in kaart te brengen. We werken in Nederland samen met Buitenlandse Zaken en de Douane om de risico's in te dammen. Ik zou het de makers van massavernietigingswapens graag wat moeilijker maken. Dat kan alleen samen met u. Laten we afspreken dat we die handschoen samen oppakken."