Een derde verdachte hoorde een straf van twee jaar tegen zich eisen, deze man wordt eveneens verdacht van mensenhandel. “Als we het hebben over moderne slavernij, dan is dit voor Nederlandse begrippen het extreme voorbeeld”, stelt de officier van justitie.
Kwetsbaar
Het echtpaar, een 60-jarige man en een 47-jarige vrouw, maakte volgens de officier misbruik van het zwakbegaafde slachtoffer door hem tussen 2007 en 2015 op te nemen in het gezin en te laten werken voor kost en inwoning. Het slachtoffer was in die tijd kwetsbaar: hij heeft een IQ van 72 en kampt met ADHD en PDD-NOS. Hij maakte soms dagen van zestien uur, moest zijn uitkering afstaan en werd op een gegeven moment ’s nachts opgesloten. Ook werd hij als katvanger gebruikt: er zijn in totaal 24 auto’s op zijn naam gezet.
De 32-jarige werd ook getreiterd: hij werd onder meer uitgescholden en hij kreeg te weinig eten, dat hij apart van het gezin moest opeten. De verdachten hebben verklaard dat zij het slachtoffer regelmatig sloegen, duwden of schopten. Getuigen hebben bevestigd dat de man is mishandeld.
Speelbal
Volgens de officier van justitie werd het slachtoffer op een gegeven moment als een speelbal doorgespeeld naar de derde verdachte, een man van 60. “Die maakte misbruik van hem door hem erin te luizen met een bedrijf en een pand, waarvan het duidelijk was dat er geen bedrijfsvoering gepleegd zou worden”, aldus de officier. Het slachtoffer kreeg een pand én een bedrijf op zijn naam, waardoor de derde verdachte zich financieel kon verrijken zonder voor de gepleegde fraudes op te draaien.
“Waar een jonge man van toen 27 jaar een nieuw hoofdstuk zou moeten beginnen met een eigen bedrijf en eerste koopwoning, betekende deze zwendel voor het slachtoffer dat zijn leven veranderde in een nachtmerrie van angst voor gijzeling wegens schulden, alsmede angst voor represailles als hij iets verkeerds zou verklaren bij instanties”, aldus de officier.
Tijd voor tijd
De officier van justitie acht een gevangenisstraf van zeven jaar voor het echtpaar passend. Het OM gaat daarbij uit van ‘tijd voor tijd’: een straf die qua duur overeenkomt met de periode van uitbuiting. De eis valt lager uit, omdat er rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden van verdachten. Tegen de derde verdachte is twee jaar gevangenisstraf geëist. Hij was in mindere mate en voor een kortere periode dan het echtpaar betrokken bij de uitbuiting van de 32-jarige man.
Wat het OM betreft is het aannemelijk dat het echtpaar een wederrechtelijk voordeel van ruim 401.000 euro heeft genoten door de uitbuiting. De officier verzoekt de rechtbank om een schadevergoedingsmaatregel ten behoeve van het slachtoffer op te leggen: voor het echtpaar gaat het om een bedrag van ruim 491.000 euro en voor de derde verdachte om een bedrag van ruim 38.000 euro.
ISZW
De recherche van de ISZW (Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft het onderzoek naar de uitbuiting van de zwakbegaafde man uitgevoerd onder toezicht van het Functioneel Parket (FP) en het arrondissementsparket Oost-Nederland. Het is niet de eerste keer dat het rechercheteam van de ISZW strafrechtelijk onderzoek doet naar arbeidsuitbuiting. Volgens het rechercheteam vindt werken onder dwang nog regelmatig plaats in Nederland.
Donderdag wordt de inhoudelijke behandeling van de zaak voortgezet door de rechtbank Overijssel, locatie Almelo.