Hoewel de natuurlijk gevormde strandjes langs de rivieren ervoor lijken uit te nodigen het water in te gaan, is dit levensgevaarlijk. Pootjebadende mensen en zwemmers staan vaak niet stil bij de gevaren van het soms snel stromende water en de gevolgen van langsvarende binnenvaartschepen. Rijkswaterstaat zet de gevaren op een rij en adviseert om alleen te zwemmen op veilige zwemlocaties. Deze locaties zijn te vinden op de website van Zwemwater.
Een belangrijk gevaar voor zwemmers vormt de scheepvaart. Grote schepen hebben een zuigende werking en veroorzaken een sterke stroming en draaikolken. Iemand die veilig in ondiep water denkt te staan, kan worden meegetrokken met het terugtrekkende water. Zwemmers zijn bovendien vanaf een schip nauwelijks zichtbaar. En ook al ziet een schipper ze wel: een groot schip kan niet zomaar vaart minderen of uitwijken.
Kramp en onderkoeling
Door stroming en diepteverschillen kan de temperatuur van het water sterk wisselen. Als zwemmer kan je door koud water kramp krijgen of onderkoeld raken. Het zwemmen wordt daardoor ook voor geoefende zwemmers bemoeilijkt of soms zelfs onmogelijk, met alle gevolgen van dien.
Boete van 140 euro
Zwemmen is op veel plaatsen niet alleen gevaarlijk, maar ook verboden. Je riskeert een boete van 140 euro als je zwemt in de vaarweg van rivieren, in kanalen, in de buurt van wachtplaatsen of afmeerplekken voor schepen, in de buurt van een brug, sluis, stuw of ballenlijn, in de routes van veerponten, in en rond havens, in snelvaargebieden, op plekken die specifiek aangewezen zijn als verboden gebied.
Ook springen van bruggen gevaarlijk
Springen van bruggen is wellicht spannend, maar brengt serieuze risico’s met zich mee. Een brug is vaak hoger dan deze lijkt; door de klap op het water kan een springer botbreuken of een klaplong oplopen. Door het troebele water is niet te zien wat er onder water ligt.
Fietsen en winkelwagentjes op de bodem kunnen nare verwondingen veroorzaken. En als een springer een onder de brug doorvarend schip over het hoofd ziet, zijn de gevolgen helemaal niet te overzien. Zwemmen bij bruggen is bovendien verboden.
Voorlichting en handhaving
Mobiel verkeersleiders van Rijkswaterstaat patrouilleren op het water om de regels te handhaven en zwemmers voor te lichten. Ook helpen zij, samen met de hulpdiensten, bij het zoeken naar en bergen van drenkelingen.
Toch veilig zwemmen in natuurwater?
Er zijn veel plaatsen in Nederland waar veilig gezwommen kan worden in natuurwater. De veilige zwemlocaties staan op de website van Zwemwater. Er is ook een gratis zwemwater-app met gegevens van honderden zwemlocaties. De waterkwaliteit van deze locaties wordt in de zomer scherp in de gaten gehouden door Rijkswaterstaat, waterschappen en provincies. Kijk voor meer informatie op de pagina Zwemmen in rivieren en kanalen van Rijkswaterstaat.