De claims waren al sinds 2015 expliciet verboden. Toch bleef Dextro de claims gebruiken om haar suikertabletten te promoten. foodwatch was drie weken geleden in Nederland en Duitsland klachtprocedures tegen het bedrijf gestart. De fabrikant van de suikertabletten wekte met de claims op haar website de indruk dat de consumptie van dextrose gezondheidsvoordelen heeft, terwijl de te hoge suikerconsumptie juist enorme volksgezondheidsproblemen veroorzaakt. Begin juni bevestigde het Europees Hof van Justitie dat claims die gezondheidsvoordelen van de consumptie van suiker opsommen, in 2015 terecht door de Europese Commissie zijn verboden. In 2016 werd Dextro ook al door de Reclame Code Commissie tot de orde geroepen vanwege het gebruik van een ongeoorloofde gezondheidsclaim in een radiocommercial. Op de website van Dextro adverteerde het bedrijf desondanks nog steeds met diverse – verboden – gezondheidsclaims, zoals ‘natuurlijke en directe energie voor concentratie en prestatievermogen’, ‘helpt meteen bij het denken’ en ‘prestatie verhogend effect’. Deze claims zijn nu na de klacht van foodwatch geschrapt, zo bevestigde de advocaat van het bedrijf per brief. De klachtenprocedures in Nederland (bij de Reclame Code Commissie) en Duitsland zijn daarom stop gezet. Uit eerder onderzoek van foodwatch naar vitamineclaims, bleek dat dergelijke claims door de voedingsindustrie vooral worden gebruikt om ongezonde producten een gezonder imago te geven. Dit terwijl ze ervoor zijn bedoeld de gezonde keuze voor consumenten makkelijker te maken.
Gezondheidsclaims
Voedingsfabrikanten mogen hun producten alleen aanprijzen met claims over gezondheidseffecten als deze claims zijn goedgekeurd door de Europese Commissie. De Commissie doet dit nadat de Europese voedselautoriteit EFSA de claim inhoudelijk op juistheid heeft beoordeeld. Er zijn in Europa ongeveer 250 gezondheidsclaims goedgekeurd. Voorbeelden hiervan zijn ‘Calcium is nodig voor een normale groei en ontwikkeling van het beendergestel van kinderen’, ‘eiwitten dragen bij tot de groei van de spiermassa’ en ‘walnoten dragen bij tot de verbetering van de elasticiteit van de bloedvaten’.
Dextro Energy
In 2011 heeft Dextro Energy verzoeken ingediend voor de goedkeuring van diverse gezondheidsclaims voor dextrose; een vorm van suiker. Deze zijn in januari 2015 door de Europese Commissie afgekeurd omdat het stimuleren van de suikerconsumptie met de suggestie van gezondheidsvoordelen, juist ten koste van de volksgezondheid gaat, nu in Europa al te veel suiker in voeding wordt gestopt. Dextro Energy ging hiertegen in beroep maar werd bij gerechtelijke instanties twee keer in het ongelijk gesteld. Zo oordeelde het Gerecht van de Europese Unie: “Aangezien de gemiddelde consument volgens de algemeen aanvaarde voedings- en gezondheidsbeginselen zijn inname van suiker moet verminderen, heeft de Commissie terecht vastgesteld dat de betrokken gezondheidsclaims, die enkel de heilzame werking van glucose voor het energiemetabolisme op de voorgrond plaatsen zonder te wijzen op de aan een verhoogde suikerinname inherente gevaren, dubbelzinnig en misleidend waren en dus niet konden worden toegestaan.” De uitspraak van het Gerecht werd begin juni in hoger beroep ook door het Hof van Justitie bevestigd. Ook in Nederland werd Dextro Energy in 2016 door de Reclame Code Commissie op de vingers getikt voor het gebruik van verboden gezondheidsclaims in een radiocommercial. Hoewel de Reclame Code Commissie – een zelfreguleringsinstantie – aangeeft dat Dextro Energy ‘compliant’ is, oftewel zich aan de uitspraak houdt, is het bedrijf toch gezondheidsclaims op haar website blijven gebruiken. Zo claimde zij tot nu op haar website dat dextrose ‘natuurlijke en directe energie voor concentratie en prestatievermogen’ geeft, ‘helpt meteen bij het denken’ en roemt zij het vermeende ‘prestatie verhogend effect’. foodwatch was om die reden half juni in Nederland een klachtenprocedure gestart bij de Reclame Code Commissie tegen Dextro Energy. Tegelijkertijd was foodwatch in Duitsland om dezelfde reden een juridische procedure gestart.
Ongezonde producten ‘witwassen’ met gezond ogende claims
foodwatch hekelt al langer het gebruik van gezondheids- en voedingsclaims op producten. Deze claims zijn oorspronkelijk bedoeld om een gezonde keuze voor consumenten makkelijker te maken. In de praktijk worden claims door de voedingsindustrie echter vooral gebruikt om ongezonde producten een gezonder imago te geven. Daarmee wordt het tegenovergestelde effect bereikt: ze stimuleren de consumptie van ongezond voedsel. Zo bleek uit onderzoek van foodwatch afgelopen jaar dat meer dan driekwart van de producten waarop een vitamineclaim staat, volgens criteria van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) niet gezond is. Zo staan vitamineclaims vaak op energiedranken, ijsjes, koekjes, snoepjes en ontbijtgranen bomvol suiker, maar zelden op groente en fruit. Daarom wil foodwatch dat claims alleen worden toegestaan op gezonde producten en dat daarvoor maximale limieten worden gesteld aan de suiker-, vet- en zoutgehaltes in producten; zogenaamde ‘voedingsprofielen’. Deze waren al in 2006 beloofd door de Europese Commissie, maar zijn nooit van kracht geworden. Hierover valt naar verwachting pas volgend jaar een besluit. Afgelopen maand pleitte zelfs minister Schippers in een brief aan de Tweede Kamer voor voedingsprofielen. Hierbij lijkt zij overigens meer aan te sturen op zelfregulering door de industrie, en daarmee zijn de recente ervaringen niet positief.