Landelijke meerjarig onderzoek
Het veldonderzoek is onderdeel van een landelijk meerjarig onderzoek waarin Rijkswaterstaat en 10 natuurorganisaties samenwerken om meer inzicht te krijgen in de gevolgen van reguliere zandsuppleties op natuur op de vooroevers, de duinen en in de Waddenzee. De onderzoeken richten zich dit jaar op de ondiepe vooroevers langs de kust en starten in de provincie Zuid-Holland in Ter Heijde bij de Zandmotor.
Een week lang veldmetingen
Naar verwachting arriveert het onderzoeksschip van de Rijksrederij, De Luctor, maandag aan het eind van de ochtend in Ter Heijde. Onderzoekers van het instituut Wageningen Marine Research (WMR) voeren dan de hele week allerlei metingen uit. Vanaf de Luctor vissen zij tussen -10 m en -3 m diep. Op ondieper water werken zij vanaf een rubberboot. Ook vissen zij vanaf het strand met netten in het ondiepste deel van het water.
Inzicht door onderzoek
Over de ondiepe kustzone waar de meeste suppleties plaatsvinden is meer kennis nodig over de effecten van reguliere suppleties op de samenstelling en het functioneren van het ecosysteem.
Doel van het project Natuurlijk Veilig is dan ook om meer inzicht te verkrijgen in hoe kustbescherming en natuurontwikkeling optimaal te combineren. Belangrijke vraagstukken waaraan Rijkswaterstaat samen met de partners de komende jaren werken, zijn de effecten van zandsuppleties op het ecosysteem van de kust op de middellange termijn en de rol van de vooroever als kinderkamer voor vissen.
Daarbij gaat het om de ideale frequentie, de periode, het volume, het type zand en de locaties van de zandsuppleties. Bij het onderzoek in de ondiepe kustzone richten de onderzoekers zich op de kinderkamerfunctie voor vissen. Zo zitten daar bijvoorbeeld veel babyscholletjes.
Veiligheid en natuur
Om Nederland te beschermen tegen de zee spuit Rijkswaterstaat jaarlijks miljoenen kubieke meters zand op en vlak voor de kust. De Zandmotor als pilot, is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een internationaal icoon. De Zandmotor komt voort uit een lange traditie. Rijkswaterstaat meet de ligging van de kust al 50 jaar en heeft al 25 jaar ervaring met zandsuppleties. Deze manier van leren van de praktijk en het geleerde toepassen in nieuwe ontwikkelingen richt zich nu op natuur. Op basis van de resultaten van dit meerjarig onderzoek kunnen in de toekomst kustbescherming en natuurontwikkeling beter worden gecombineerd.
Via de website van Natuurlijk Veilig houden de samenwerkende convenantpartners betrokkenen en belangstellenden op de hoogte van planning, voortgang, tussenresultaten en conclusies van de onderzoeken.
Samenwerkingspartners
Het project Natuurlijk Veilig is een vervolg op eerder onderzoek. Van 2009 tot en met 2015 deden Rijkswaterstaat, stichting Duinbehoud, stichting De Noordzee, de Vogelbescherming en de Waddenvereniging al gezamenlijk onderzoek naar de effecten van zandsuppleties op bodemdieren, vissen en kustvogels en het effect van zandverstuiving op de flora en fauna in de duinen.
De resultaten gaven inzicht in de belangrijkste nader te onderzoeken thema's. De samenwerking is vervolgens voortgezet en versterkt in het project Natuurlijk Veilig. Rijkswaterstaat en 10 natuurorganisaties ondertekenden in november 2016 hiervoor een samenwerkingsconvenant. De onderzoeken vinden plaats tussen 2017 tot 2021. Rijkswaterstaat is trekker en financierder van dit project.