Een groot aantal pensioenfondsen komt in de problemen door de lage rekenrente en dreigt vanaf volgend jaar te moeten korten op de uitkeringen aan huidige en toekomstige gepensioneerden. Dit is extra zorgwekkend nu een groeiende groep werkenden door een onzeker contract of al dan niet gedwongen overstap naar zzp-schap toch al geen of te weinig pensioen opbouwt.
Kunstmatig lage rente
De rente wordt nu langdurig kunstmatig laag gehouden door grootscheepse ingrepen van centrale banken, waardoor die rente onder zijn feitelijke economische waarde ligt. Dat wringt des te meer, omdat de hoogte van de rente erg belangrijk is om te bepalen of een pensioenfonds genoeg geld in kas heeft.
Gijs van Dijk (FNV): ‘Fondsen met goede rendementen worden vanwege de lage rekenrente die de overheid hanteert, gedwongen alsnog hun premies te verhogen en de uitkeringen aan deelnemers te verlagen. Jongeren denken nu dat hun pensioeninleg nauwelijks rendeert en dat er straks bijna niets meer in het potje zit. Terwijl die pot juist ook voor hen alleen maar voller wordt.’
Tussenstappen naar een minder rentegevoelig contract
De bonden bekritiseren het beleid waarin alles erop is gericht om de rente zo laag mogelijk te houden, en tegelijkertijd die lage rente als maatstaf geldt voor de gezondheid van de pensioenen.
Steeds breder wint het inzicht terrein dat vooral de lange verplichtingen (langer dan 20 jaar) op een andere manier moeten worden behandeld dan nu. Zo lang er geen nieuw en minder rentegevoelig pensioencontract is, moet de rekenrente niet tot méér instabiliteit leiden, zo stellen FNV, CNV en VCP met klem.
Ze wijzen daarbij ook op de koopkracht van ouderen die in 2017 onder druk komt door allerlei fiscale maatregelen, waardoor zelfs ouderen met alleen AOW ook koopkrachtverlies dreigen te lijden. Deze groep is in de periode 2009-2016 ook al achter gebleven door een mix van nadelige fiscale- en zorgmaatregelen.
Nic van Holstein (VCP): ‘Een vergelijkend onderzoek naar het beleid in andere landen met een kapitaalgedekt pensioen kan een goed overzicht en inzicht geven in hoe er internationaal met de lage rente en de waardering van lange-termijnpensioenverplichtingen wordt omgegaan.’
‘Jojo-effect met pensioenen moet eens over zijn’
De pensioenfondsen, die zonder overheidssteun diverse crises zelf hebben moeten overleven, worden nu kopje onder geduwd door de lage rente. CNV voorzitter Maurice Limmen: ‘Het jojo-effect met pensioenen moet nou eens over zijn. De politiek is daar mede verantwoordelijk voor, daar spreken we de politiek op aan.’