Schuitenmaker deed onderzoek naar de behandelmogelijkheden voor mensen die ’s nachts last hebben van ernstige refluxklachten, de medische term voor brandend maagzuur. In het Westen heeft ongeveer 20% van de mensen wel eens last van reflux. De klachten ontstaan doordat de inhoud van de maag terugstroomt naar de slokdarm. Dit geeft een onprettig brandend gevoel en soms oprispingen.
Leefstijlaanpassingen
Er bestaan verschillende behandelingen voor mensen die ’s nachts last hebben van refluxklachten. Zoals het verhogen van het hoofeinde van het bed en het vermijden van eten en drinken vlak voor het slapen gaan. Net als afvallen, stoppen met roken en minderen van alcohol. Als dit onvoldoende werkt, schrijven artsen ook wel maagzuurremmers voor.
Schuitenmakers: “Van leefstijlaanpassingen weten we dat ze werken, al is daar - vergeleken met medicatie - weinig onderzoek naar gedaan. Daarnaast vond ik in wetenschappelijke publicaties aanwijzingen dat slapen op de linkerzij de klachten kan verminderen. Dat klinkt logisch, want in die positie bevindt de maag zich onder de slokdarm. De zure maaginhoud kan dan minder makkelijk de slokdarm instromen.”
Maagzuur meten
Om uit te zoeken of er inderdaad een relatie is tussen nachtelijk brandend maagzuur en de slaappositie kregen 58 patiënten met ernstige refluxklachten een slangetje in hun slokdarm waarmee Schuitenmaker tijdens de slaap de hoeveelheid maagzuur kon meten. Ook registreerde hij de slaappositie. Patiënten hadden minder maagzuur in de slokdarm als ze op hun linkerzij sliepen, vergeleken met wanneer ze op hun rug of rechterzij lagen. Ook bleek dat maagzuur sneller terugstroomt naar de maag bij een houding op de linkerzij.
[Jeroen Schuitenmaker toont het trilapparaatje dat patiënten stimuleert op de linkerzij te slapen (Amsterdam UMC)]
Jeroen Schuitenmaker toont het trilapparaatje dat patiënten stimuleert op de linkerzij te slapen (Amsterdam UMC)
Trilsignaal
Vervolgens onderzocht Schuitenmaker of hij patiënten kon stimuleren op de linkerzij te slapen en wat het effect daarvan was op de refluxklachten. Daarvoor gebruikten 100 patiënten een trilapparaatje dat zij ‘s nachts op hun borstkas plakten (zie video hieronder). Bij de ene helft gaf het apparaatje gedurende de hele nacht een trilsignaal zodra ze zich op hun rechterzij draaiden. Zo werden zij gestimuleerd om weer op hun linkerzij te gaan liggen. De controlegroep kreeg dit signaal alleen de eerste 20 minuten. De groep die gestimuleerd werd om op de linkerzij te liggen, had minder klachten van brandend maagzuur dan de controlegroep. Bij een ander onderzoek van Schuitenmaker bleek dat patiënten die met een trilapparaatje sliepen minder vaak maagzuur in de slokdarm hadden.
Schuitenmaker: “Wat mij betreft hoort het advies om op de linkerzij te slapen thuis in het totale pakket aan leefstijladviezen dat artsen geven aan mensen met brandend maagzuur.”