In de sterftecijfers zijn vier fasen in de tweede golf van de corona-epidemie te onderscheiden. In de eerste en tweede fase was er in meerdere weken oversterfte, waarbij de sterfte buiten het interval van gewoonlijke fluctuaties uitkwam. In de derde fase lag de sterfte enkele weken onder verwacht (maar binnen het interval, dus er was geen ondersterfte). In de laatste fase (tot en met week 24) was de sterfte hoger dan verwacht (maar binnen het interval), met in een enkele week oversterfte. In week 25 was de sterfte lager dan verwacht, in de week daarna weer als verwacht.
Begin januari is Nederland gestart met het vaccinatieprogramma. Ouderen en mensen in een instelling voor langdurige zorg werden als eerste gevaccineerd.
Hogere sterfte veroorzaakt door COVID-19
De hogere sterfte in de tweede golf is volledig toe te schrijven aan COVID-19. Tussen half september en eind maart (de periode waarvoor de cijfers van de doodsoorzaken bekend zijn), overleden 18,0 duizend mensen aan COVID-19. Het totaal aantal overledenen kwam in die periode 9,2 duizend hoger uit dan de verwachting. Dat het aantal COVID-19-doden hoger is dan de oversterfte tot eind maart, hangt samen met de afwezigheid van een griepepidemie in de winter van 2020/’21. In een gemiddeld jaar sterven in de winter relatief veel mensen tijdens een griepepidemie. Tijdens de eerste golf van de corona-epidemie was de sterfte aan COVID-19 ongeveer gelijk aan de oversterfte.
Sterfte bij Wlz-zorggebruikers verhoogd, maar minder dan in eerste golf
Tijdens de tweede coronagolf overleden 3,7 duizend mensen die zorg ontvingen in het kader van de Wet langdurige zorg (Wlz) (8 procent) meer dan verwacht. In de overige bevolking was dat met 9 procent nog iets hoger (7,0 duizend meer overledenen). In de eerste golf overleden 5,2 duizend Wlz-zorggebruikers meer dan verwacht, en 3,8 duizend mensen in de overige bevolking.
Bij Wlz-zorggebruikers overleden tijdens de eerste en tweede fase van de tweede golf meer mensen dan verwacht. In de tweede fase overleden met 22 procent net wat meer dan in de eerste (20 procent hogere sterfte). Ook bij de overige bevolking overleden er in die twee fasen meer mensen, maar de oversterfte was lager dan onder Wlz-zorggebruikers (13 procent in de eerste fase, 12 procent in de tweede).
In de derde fase daalde de sterfte. Er overleden 11 procent Wlz-zorggebruikers minder dan verwacht. In de overige bevolking was de sterfte ongeveer gelijk aan verwacht.
In de vierde fase nam de sterfte onder de overige bevolking toe, en overleden 10 procent meer mensen dan verwacht. Onder Wlz-zorggebruikers was de sterfte toen 5 procent lager dan verwacht.