Nieuwe impuls preventiebeleid
De Policy Brief werd door WRR-lid Marianne de Visser aangeboden aan staatssecretaris Blokhuis van het Ministerie van volksgezondheid, Welzijn en Sport in Perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. De WRR stelt voor het preventiebeleid een nieuwe impuls te geven. Stel niet langer gezondheidsverschillen centraal, maar kijk juist naar het gezondheidspotentieel. Bovendien moet er meer aandacht komen voor psychische problemen, want daar is grote winst te behalen.
Van verschil naar potentieel
Het preventiebeleid kan een nieuwe impuls krijgen door het gezondheidspotentieel centraal te stellen. Dit potentieel kan worden uitgedrukt als de gezondheidswinst die behaald kan worden of het gezondheidsverlies dat vermeden kan worden. Om zo veel mogelijk gezondheidspotentieel te verzilveren stelt de WRR de volgende prioriteiten voor.
Nadruk op aanpak in het begin van de levensloop (van de periode vlak voor de zwangerschap tot en met het 18de levensjaar); extra aandacht voor degenen met de grootste gezondheidsachterstand (zoals mensen met een lage sociaaleconomische status); keuze voor drie bekende speerpunten die de oorzaak zijn van een groot deel van de ziektelast in Nederland: roken, overgewicht als gevolg van een ongezond eet- en beweegpatroon, en problematisch alcoholgebruik.
Psychische problemen
De WRR pleit hiernaast voor verkenning van psychische gezondheid als nieuwe en urgente prioriteit. In termen van ziektelast zijn psychische aandoeningen een nog groter probleem dan roken, overmatig alcoholgebruik en overgewicht. Het lijkt erop dat het aantal mensen met psychische problemen eerder zal groeien dan afnemen. Depressie en angstklachten komen vaker voor bij mensen met een lagere sociaaleconomische status. Bovendien worden ze in toenemende mate bij jongeren gesignaleerd.
Tot slot is het belangrijk te investeren in onderzoek en monitoring. Er is nog te weinig bekend over de effecten van beleid en interventies om het aanwezige gezondheidspotentieel te realiseren. En al helemaal niet uitgesplitst naar diverse kwetsbare groepen.
Hardnekkige verschillen
De resultaten van de beleidsinspanningen van de afgelopen 35 jaar zijn gemengd. Aan de ene kant zijn Nederlanders over de hele linie gezonder geworden. Voor alle sociaaleconomische groepen is de (gezonde) levensverwachting aanmerkelijk gestegen. Aan de andere kant blijken de verschillen in gezondheid hardnekkig. De hele bevolking is er in gezondheid op vooruit gegaan. Toch zijn de relatieve verschillen niet kleiner geworden en op sommige onderdelen zelfs groter.