'Elk kind dat thuis zit, is er een te veel', zegt Monique Post woordvoerder van VAB. 'Het recht op onderwijs stelt op deze manier niets voor. Thuiszitten zorgt voor ernstige schade in de ontwikkeling van de kinderen.' Een van de redenen dat het vaak mis gaat, is dat 'het oplossend vermogen per gemeente enorm verschilt.' Door de decentralisatie is volgens Post 'passend onderwijs een loterij geworden. Veel hangt af van waar je woont, het gemeentelijke aanbod en wie je tegen komt.'
Schrijnend
De stichting Vanuit autisme bekeken en de Kinderombudsman hebben al jaren terug met onderzoek aangetoond hoe schrijnend het probleem van thuiszitters is. Hier lijkt weinig mee gebeurd. Sinds de invoering van de Wet Passend Onderwijs in 2014 – die schooluitval moet terugdringen – steeg het aantal vrijstellingen van de leerplicht juist met met 30 procent.
De schoolschriftenactie #ThuiszittersNEE van het VAB wordt gesteund door andere maatschappelijke organisaties: Per Saldo (belangenvereniging van mensen met een pgb), AutiPassend Onderwijs Utrecht, Balans en de Nederlandse Vereniging voor Autisme NVA.
Over de totale hoeveelheid schooluitval lopen de schattingen uiteen. Post: 'Een deel van de thuiszitters is niet in beeld, die vallen buiten de huidige registratiemethoden.' Volgens berekeningen van AutiPassend Onderwijs waren er in 2016/17 maar liefst 14.417 kinderen die geen passende leerkansen kregen. Vanuit autisme bekeken schat dat er zelfs nog meer kinderen buiten de boot vallen.
Post, die zelf is gediagnostiseerd met autisme en vertrouwenspersoon is van thuiszittende scholieren, vindt dat het kind eerder gehoord moet worden bij het zoeken naar oplossingen. 'Er wordt óver kinderen vergaderd en niet met ze. Terwijl juist het kind het meest deskundig is als het gaat om zijn eigen situatie.' Bovendien duren de procedures lang. 'Kinderen begrijpen dat niet en daar hebben ze gewoon gelijk in.’
De actievoerders bieden de Kamerleden maandag, voorafgaand aan de commissievergadering onderwijs, een manifest aan. Daarin vraagt Vanuit autisme bekeken om samen met AutiPassend Onderwijs een taskforce Eerste Hulp Bij Thuiszitten (EHBT) op te richten. Een soort Wegenwacht voor ouders die door complexe regels en grote lokale verschillen in de problemen komen en via de EHBT subiet geholpen kunnen worden. Verder bepleit VAB in het manifest meer maatwerk in de hulp, ruimte voor de leraar en gedegen onderzoek naar de achtergrond van thuiszitters.
Tijdens het statement op het Plein in Den Haag krijgen de Kamerleden een performance te zien van dansgroep Kazou, van mensen met een vorm van autisme, die zo laten zien hoe kinderen verloren raken in het systeem.