De huidige reinigings- en controleprocessen voor dit type endoscopen zijn niet voldoende adequaat en veilig, zo stellen de onderzoekers, maar de behandeling met deze scopen blijft belangrijk en kan zelfs levensreddend zijn. De kans om ziek te worden door deze micro-organismen is klein, maar bij specifieke patiënten kunnen zij toch een risico opleveren. De onderzoekers presenteerden hun bevindingen onlangs in het medische tijdschrift Gut.
Promovendus Arjan Rauwers heeft namens het Erasmus MC onderzoek gedaan naar scopen die in de 73 scopiecentra in Nederland worden gebruikt. 67 centra deden mee aan het onderzoek. In totaal zijn 745 onderdelen van 155 zogenaamde duodenoscopen onderzocht. Op 23 scopen werden micro organismen van patiënten aangetroffen, hetgeen erop duidt dat de reiniging en desinfectie niet in alle gevallen voldoende was, mogelijk vanwege het complexe ontwerp van de scoop.
Het is onduidelijk op welke schaal patiënten daadwerkelijk worden besmet met deze bacteriën. Eerder gepubliceerde uitbraken zijn herkend door een opvallend patroon van resistente bacteriën. Uitbraakdetectie bij niet-resistente bacteriën is in de klinische praktijk nauwelijks mogelijk. Daarom is het niet onwaarschijnlijk dat patiëntbesmettingen en uitbraken op grotere schaal plaatsvinden dan nu wordt aangenomen. Desondanks blijven duodenoscopen onmisbare instrumenten bij de behandeling van ernstige en levensbedreigende aandoeningen.
Prof.dr. Greet Vos, arts-microbioloog in het Erasmus MC: “Een kleine minderheid van de patiënten lijkt besmet te worden door een scoop die inadequaat is gereinigd.” Prof.dr. Marco Bruno, MDL arts, afdelingshoofd MDL-ziekten, benadrukt dat er levensreddende behandelingen mee worden uitgevoerd: “In Nederland wordt binnenkort de nieuwe richtlijn gepubliceerd die de afname- en kweekmethode en interpretatie van de resultaten beschrijft. We onderzoeken ook of er meer praktische controlemethoden zijn omdat een kweekuitslag tijd kost.”
Fabrikanten, controlerende instanties, overheid, MDL-artsen en artsen-microbioloog hebben al meerdere stappen ondernomen om het risico op infecties door besmette endoscopen te minimaliseren. Nieuwe endoscooptypen worden ontwikkeld waarbij infectiepreventie een belangrijke doelstelling is. Daarnaast heeft de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) de endoscoopfabrikanten opgedragen de reiniging- en desinfectieprocedures te herzien en zelf ook actief surveillancestudies uit te voeren.
Het onderzoek in Gut, getiteld High prevalence rate of digestive tract bacteria in duodenoscopes: a nationwide study, is hier te vinden.
Erasmus MC is het grootste Universitair Medisch Centrum van Nederland. Het zet zich in voor een gezonde bevolking. Bijna 13.000 medewerkers spannen zich dagelijks in voor excellente zorg door internationaal baanbrekend onderzoek en onderwijs. Zij vergroten de kennis over ziekte en gezondheid en verbinden de nieuwste wetenschappelijke inzichten met praktisch én preventief handelen, zodat patiënten hier optimaal van profiteren en gezonde mensen gezond kunnen blijven. Zichtbaar beter zijn en voorop blijven lopen op het gebied van complexe, innovatieve en acute zorg door samenwerking met anderen, zijn belangrijke ambities van het Erasmus MC.