Het is daarom van belang dat zorgverzekeraars hun bedrijfsmodel en risicomanagement blijven moderniseren en de financiële buffers op peil houden om de soliditeit op (middel)lange termijn te borgen. Een snellere afrekening van schadejaren en verdere verbetering van het risicovereveningssysteem zijn daarnaast nodig om de financiële onzekerheid te verkleinen.
Dat stelt De Nederlandsche Bank (DNB) in een vandaag verschenen rapport over de stand van zaken in de zorgverzekeringssector, getiteld ‘Visie op de toekomst van de Nederlandse zorgverzekeraars’.
Een stabiele zorgverzekeringssector is erbij gebaat dat zorgverzekeraars hun kapitaalpositie op peil houden. Dat voorkomt dat zij de premie fors moeten verhogen bij (onverwachte) tegenvallers.
Besluiten beïnvloeden zorgverzekeraars
Uit de analyse van DNB blijkt dat uiteenlopende politiek-juridische en financieel-economische ontwikkelingen de financiële positie en soliditeit van zorgverzekeraars beïnvloeden. Met name de lange doorlooptijden van declaraties en veranderende wet- en regelgeving dragen bij aan onzekerheid over de hoogte van de vergoedingen die zorgverzekeraars moeten uitkeren (de schadelast): de inkomsten vanuit de risicoverevening en de daadwerkelijke zorgkosten worden in bepaalde gevallen met een vertraging van twee tot drie jaar afgerekend. Mede hierdoor blijft het correct inschatten van de inkomsten en uitgaven voor het komende jaar voor veel zorgverzekeraars lastig.
Zorgverzekeraars dragen steeds meer risico’s zelf
De afbouw van de ex-post risicoverevening vergroot daarnaast de volatiliteit van de kapitaalpositie. Zorgverzekeraars dragen steeds meer risico’s zelf: er worden minder kosten nagecalculeerd. De ex-ante bijdrage die zorgverzekeraars ontvangen sluit voor bepaalde zorgsoorten echter (nog) niet goed aan bij de verwachte zorgkosten. De beperktere voorspellende waarde van het vereveningssysteem speelt onder meer voor zorg die recent is overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet (Zvw). Dit leidt tot extra onzekerheid in het bedrijfsresultaat.
DNB pleit daarom voor een snellere afrekening van schadejaren en verdere verbetering van het risicovereveningsysteem om financiële onzekerheid te verkleinen. Daarnaast vragen deze ontwikkelingen van zorgverzekeraars scherper risicomanagement en robuust kapitaalbeleid om een duurzame en stabiele zorgverzekeringssector te borgen.
Stijging zorgkosten onvermijdelijk
De zorgkosten zullen de komende jaren naar verwachting fors stijgen. De druk op de financiering van de zorg, en daarmee op de betaalbaarheid en solidariteit, neemt toe. Kostenbeheersing wordt daarom steeds belangrijker en zorgverzekeraars moeten scherpe keuzes maken voor een duurzaam bedrijfsmodel. Selectieve inkoop en meerjarenafspraken met inzet op gepast zorggebruik, preventie, advisering en slim gebruik van data en ICT kunnen daar belangrijke bouwstenen voor zijn. Advisering en preventie bieden ook mogelijkheden voor zorgverzekeraars om zich te onderscheiden. Beleidsmakers kunnen hierbij de mogelijkheden onderzoeken om kostenbeheersing en investeringen in preventie te stimuleren, bijvoorbeeld door meerjarige verzekeringspolissen mogelijk te maken zodat investeringen in preventie meer lonend kunnen worden.