dinsdag, 6. juni 2017 - 13:21

Nieuwe generatie hooikoortsmodellen in aantocht

Nieuwe generatie hooikoortsmodellen in aantocht

Voor de meeste hooikoortspatiënten is het hooikoortsseizoen tot nu toe met relatief weinig klachten verlopen. De berken bloeiden dit jaar best wel uitbundig, maar de weersomstandigheden waren van dien aard dat het aantal pollen dat in de lucht kwam minder was dan voorgaande jaren. Ook de concentratie graspollen bleef tot e n met de eerste helft van mei dankzij de lagere temperaturen en het wisselvallige weer lager dan normaal. Momenteel zijn er door de droge lucht en hogere temperaturen veel graspollen in de lucht. Er bestaat helaas geen glazen bol voor om de hoeveelheid pollen te voorspellen, maar op basis van de ontwikkelingen in de natuur lijken de vooruitzichten voor de rest van het seizoen redelijk gunstig. Hoe werkt nu zo’n voorspelling? Een “hooikoortsverwachtingsmodel” lijkt op een ui en bestaat uit meerdere lagen.

Een regenbui is tegenwoordig dankzij allerlei nieuwe technieken zeer goed “live en lokaal” te voorspellen. Dit is ook voor het voorspellen van de pollenconcentratie gunstig omdat neerslag een belangrijk onderdeel is van het model. Maar er spelen meer factoren een rol. Het begint bij de natuur zelf. Wat bloeit er momenteel? Dankzij pollenkalenders is redelijk nauwkeurig bekend gedurende welke periode specifieke grassen, bomen en kruiden bloeien. Met een marge van 1 of 2 weken is dat redelijk goed te voorspellen. De temperatuur heeft echter grote invloed op de ontwikkelsnelheid van de natuur. Observaties in het veld worden daarom gebruikt om het voorspelde bloeistadium van bomen, grassen en kruiden te bevestigen. Deze observaties en de historische en actuele temperaturen zijn dan ook een belangrijk onderdeel van een hooikoortsmodel.

Ook pollentellingen spelen een belangrijke rol in het hooikoortsmodel. Dankzij pollentellingen is per dag redelijk goed bekend hoeveel pollen van welke soort er in de lucht zaten. Daardoor kun je ook relaties leggen tussen de pollendruk en andere weersinvloeden zoals windrichting en windsnelheid. Wind uit het zuid-oosten is over het algemeen ongunstig. Daarentegen kan door aanhoudend windstil weer de pollenconcentratie hoog oplopen. Deze pollentellingen worden o.a. door het Elkerliek ziekenhuis in Helmond uitgevoerd.

Tot slot zijn er nog de klachtenmeldingen van de hooikoortspatiënten zelf. Via de Pollennieuws apps kunnen mensen hun eigen klachtenpatroon bijhouden in een logboekje en de melding doorgeven. Dagelijks opgeteld geven deze meldingen een goed beeld van actuele hooikoortssituatie in Nederland. Hiermee spelen deze klachtenmeldingen een belangrijke rol bij het verbeteren van het hooikoortsverwachtingsmodel. In een hooikoortsverwachtingsmodel komen al deze factoren samen en dit schetst een beeld van de huidige dag en een verwachting voor de komende 5-6 dagen. Daarbij wordt de nauwkeurigheid van de voorspelling per dag echter wel wat minder. Reden hiervoor is o.a. het Nederlands weer. Ons weer is namelijk zeer wisselvallig en kan van dag tot dag en plek tot plek enorm verschillen. Dit is ook duidelijk aan de pollentellingen en klachtenmeldingen te zien. Wetenschappers verwachten dat het weer de komende jaren door klimaatverandering warmer en wisselvalliger wordt. Heeft dit consequenties vo or de pollenconcentraties en ook voor het verwachtingsmodel? Hogere temperaturen zijn over het algemeen ongunstig, een goede bui daarentegen wast de lucht weer schoon. Dus warmer en wisselvalliger weer is niet per definitie slechter voor de hooikoortspatiënt.

Wisselvalliger weer vraagt echter wel om nauwkeurigere hooikoortsverwachtingsmodellen. Zeker omdat hierdoor de pollenconcentraties in de lucht niet alleen per dag variëren, maar ook per uur. Het goede nieuws is dat met een nieuwe analysemethode het nu mogelijk is om pollenconcentraties per uur te bepalen! Zie bijgevoegde grafiek voor een voorbeeldtelling. Op dag 1 zie je de pollenconcentratie rond 9:00 uur oplopen en die blijft, met een dipje om 12:00 uur, tot ongeveer 18:00 uur vrij hoog. Dag 2 begint al met een hogere concentratie maar die daalt snel om 9:00 uur en blijft de rest van de dag laag. In dit geval dankzij een regenbui.

Categorie:
Tag(s):