'De NZa vindt de te lange wachttijden onacceptabel. De Zorgautoriteit treft maatregelen en maakt concreet afspraken met zorgverzekeraars en zorgaanbieders om de knelpunten op te lossen en in de toekomst te voorkomen', aldus de NZa.
De toename van wachttijden is aan de orde in zowel in de geestelijke gezondheidszorg, langdurige zorg en medisch-specialistische zorg. Hoewel de stijging van wachttijden niet in alle sectoren even hoog is, is er alle reden tot actie.
'Binnen afzienbare tijd'
Marian Kaljouw, voorzitter van de Raad van Bestuur van de NZa: 'Als iemand zorg nodig heeft, dan moet dat binnen afzienbare tijd geregeld zijn. Wij denken dat veel problemen opgelost kunnen worden als zorgaanbieders en zorgverzekeraars beter samenwerken. De NZa neemt als toezichthouder de regie om samen met betrokken partijen te zorgen dat dat ook gebeurt.'
Maatregelen
De Zorgautoriteit onderzoekt alle meldingen die we krijgen van patiënten die te lang moeten wachten. We controleren bij zorgverzekeraars en zorgkantoren welke actie zij voor deze mensen hebben ondernomen. Zorgverzekeraars en zorgkantoren hebben een zorgplicht. Dat betekent dat zij ervoor moeten zorgen dat hun verzekerden op tijd de juiste zorg krijgen en voldoende zorg moeten inkopen.
De NZa beoordeelt of zorgverzekeraars en zorgkantoren de verbeteringen die wij hen al eerder gevraagd hebben voortvarend doorvoeren. Zo moeten zij patiënten bijvoorbeeld beter informeren en bemiddelen als mensen te lang moeten wachten. De NZa stuurt op nauwe samenwerking tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders om de wachtlijsten terug te dringen.
Geestelijke gezondheidszorg
In de ggz constateert de NZa dat de aanmeldwachttijden vooral oplopen voor mensen met persoonlijkheidsstoornissen of autisme. De oorzaken zijn een combinatie van factoren. Patiënten weten niet dat hun zorgverzekeraar kan bemiddelen naar een aanbieder die wel plaats heeft. Ook worden patiënten soms onjuist gescreend, doorverwezen en sturen zorgaanbieders onvoldoende op tijdige afronding van lopende behandelingen.
'Kastje naar de muur'
De NZa ziet er op toe dat zorgverzekeraars, zorgaanbieders en gemeenten samen afspraken maken om te voorkomen dat patiënten van het kastje naar de muur worden gestuurd. Zorgverzekeraars zijn al bezig met verbeteracties. De NZa vraagt hen deze acties te versnellen en waar nodig te intensiveren.
Polikliniekbezoek
In de ziekenhuizen ziet de NZa in bepaalde delen van het land te hoge wachttijden bij allergologie, maag- darm- en leverziekten, oogheelkunde en revalidatiegeneeskunde. Gemiddeld moeten patiënten voor deze specialismen ruim twee weken langer wachten voor zij terecht kunnen in een polikliniek.
De NZa onderzoekt op dit moment de specifieke oorzaken van de wachttijden en zal in de zomer van 2017 haar bevindingen publiceren. Verder willen wij dat ziekenhuizen de wachttijden beter registeren en direct bij de NZa aanleveren. Eén verzekeraar betrekt de wachttijden proactief bij de inkoop van zorg. De NZa stuurt er bij andere verzekeraars op aan dit initiatief over te nemen.
Langdurige zorg
In de langdurige zorg zijn zorgkantoren onvoldoende zichtbaar voor cliënten die moeten wachten op zorg. Zorgkantoren weten niet goed genoeg wie er op de wachtlijst staan en hoe dringend zij zorg nodig hebben. Voor patiënten met een complexe zorgbehoefte of -zwaarte betekent dit, dat zij soms te lang moeten wachten op passende zorg. De NZa bezoekt de zorgkantoren om de verbeterplannen te bespreken en samen tot concrete oplossingen te komen.
De NZa zal nauwlettend blijven volgen of de verbeteringen inderdaad leiden tot het wegwerken van de wachtlijsten. Wanneer de maatregelen onvoldoende blijken zullen wij de zorgverzekeraars, zorgkantoren en zorgaanbieders hier op aanspreken.
Handhavingsmaatregelen
Waar nodig zullen wij handhavingsmaatregelen nemen als de problemen niet worden opgelost. Patiënten kunnen zich melden bij de NZa wanneer zij te lang op een behandeling moeten wachten. Wij kunnen dan gericht actie ondernemen richting de zorgaanbieder, de zorgverzekeraar of het zorgkantoor.